1950 seçimlerinde Demokrat Parti’nin 416 Milletvekili ile iktidara geldiğini hatırlatan Araştırmacı Yazar Mehmet Çardak: CHP Tarihten neden ders almıyor ?

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun başörtüsünü yasal güvence altına alınmasına yönelik çıkışına Araştırmacı Yazar Mehmet Çardak, 1950 seçimlerini hatırlatarak, CHP’yi tarihten ders almamakla suçladı.

CHP’nin bu çıkışını zavallı olarak nitelendiren Mehmet Çardak, “Şimdi ‘Kılık kıyafet siyaseti’ yapma vakti değildir. Bu tür politikalar CHP’nin kuruluş felsefesine de aykırıdır” hatırlatmasında bulunarak

şu değerlendirmeleri yaptı:

“Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün iki büyük eseri var: Biri Türkiye Cumhuriyeti, diğeri de Cumhuriyet Halk Partisi’dir (CHP). Atatürk’ün Türk Milleti için yapmak istedikleri ve başarmaya çalıştıkları ortadadır. Bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimi rehber edinenler Atatürk’ün manevi mirasçılarıdır.

Atatürk’ün yürürlüğe soktuğu toplamda 6 ilke bulunmaktadır.  Bunlar; Halkçılık, Devletçilik, Cumhuriyetçilik, Laiklik, Milliyetçilik ve inkılapçılık şeklindedir. Her bir ilkenin ayrı bir önemi ve hedefi var. Atatürk inkılapları ile de Türkiye’nin ekonomik ve toplumsal açıdan daha da gelişmesine ve çağdaş medeniyetler seviyesine çıkarılması amaçlanmıştır.

Altı Ok, Cumhuriyet Halk Partisi’nin temel ilkelerini temsil eden simgedir.   Aynı zamanda kırmızı zemin üzerine beyaz Altı Ok simgesi partinin bayrağı olarak kullanılmaktadır.

1940’lı yıllarda CHP iktidardadır. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’dür. Sivil ve Asker Amerikan heyetleri, savaş gemileri Türkiye’dedir. CHP Hükümeti ABD’den borç istemektedir.  Türkiye IMF ve Dünya Bankası’na üye oluyor. Türkiye ve ABD arasında Askerî ve ekonomik temaslar başlıyor. Dostluk Derneği kuruluyor. Türk Subayları Amerikan tipi üniformalar giymeye başlıyor.

CHP Hükümeti Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri Feridun Cemal Erkin, “Türkiye, kaderini ancak Amerika ve Büyük Britanya’ya bağlarsa esenliğe kavuşabilir” diyor. 12 Temmuz 1947’de İsmet Paşa ünlü ‘Beyannamesi’ni yayınlıyor ve müjdeyi veriyor. Türkiye demokrasi rejimine geçecektir. Demokrasinin önündeki tüm engeller kaldırılacaktır. Aynı günü ABD ile bir antlaşma imzalanıyor.

Ardından “ABD’nin Dünya Egemenliği” doktrini olan ‘Truman Doktrini’ ile başlayan Amerikan yardımı ülkemizi ‘Kemalist Yol’dan saptırıyor. Türkiye Amerikan emperyalizminin gereklerine uygun şekilde yeniden yapılandırılıyor. 1923-1938 Türkiye’sinde, Atatürk zamanında ne yapılmışsa yıkılmaya başlıyor, ters yüz ediliyor. Bağımsızlığımızın yitirilmesine karşı yükselebilecek sesler susturuluyor.

CHP iktidarında ABD ile ikili antlaşmalar yapılmıştır. Bunlarla siyasal ve ekonomik bağımsızlığımız törpülenmiş, giderek yok edilmiştir. Türkiye ABD için bir hammadde deposu ve pazar haline getirilmeye başlamıştır. Atatürk Devrimlerinin birinci güvencesi olan köy enstitüleri kapatılmış, yerine İmam-Hatip okulları açılmaya başlamıştır. Ekonomi politikası olarak ‘Devletçilik’ sulandırılmıştır. Türkiye IMF’nin kıskacına sokulmuştur. Dış borçlanma başlatılmıştır. Ulaştırmada Demiryolları terk edilmiş, Karayoluna ağırlık verilmiştir. Türkiye’nin sanayileşmeden vazgeçmesi yönünde telkinler yapılmıştır. İrtica yeniden harekete geçmiştir.

10 Şubat 1948 tarihinde CHP Meclis Grubu’nda ilkokullarda isteğe bağlı olarak Din Dersleri okutulmasına karar verilmiştir. 1 Mart 1950’de CHP Hükümeti 30.11.1925 tarihli ‘Tekke ve Türbelerin Kapatılmasına Dair Kanun’u yürürlükten kaldırmıştır. Hükümet, seçimlerin tarihini de aynı gün ilan etmiştir.

Seçim, 14 Mayıs 1950’de yapılacaktır.  Seçim tarihi yaklaştıkça gericiliğe ödün verme eğilimi günden güne artmıştır.  14 Mayıs 1950 tarihinde düzenlenen ve TBMM 9. Dönem milletvekillerinin belirlendiği seçim,  “Gizli oy,  açık tasnif” yönteminin ilk kez uygulandığı seçimdir.  1950 seçimleri, Türkiye  tarihinin ilk demokratik seçimi olarak kabul edilir.  1946 Genel Seçimlerinden sonra, Cumhuriyet tarihinde tek dereceli olarak düzenlenen ve birden fazla partinin katıldığı ikinci milletvekilliği genel seçimidir.

Liste usulü çoğunluk sisteminin uygulandığı seçimlerde oyların yaklaşık yüzde 55’ini alan Demokrat Parti (DP)  kazandığı 416 milletvekilliğiyle TBMM’deki sandalye sayısının yaklaşık yüzde 85’ini elde etmiştir. Bu seçimlerle CHP’nin 27 yıllık iktidarı  sona ermiştir.  Türk siyasi tarihinde iktidarın ilk kez ‘Barış Havası’ içinde ve halkın arzusuna uyarak ‘sükûnetle’ el değiştirdiği 14 Mayıs 1950 seçimleri, ‘Beyaz İhtilal’ olarak da adlandırılır.

                Seçimler bitmiş; Demokrat Parti, Cumhuriyet Halk Partisi’ni korkunç bir bozguna uğratmıştır. Oysaki Cumhuriyet Halk Partisi, Halkın kazanacağını umarak, fikirleriyle prensiplerinden son zamanlarda ne fedakârlıklar etmiştir. Bütün yayınlarına göz yumulan Din Dergileri, okullara konan Din Dersleri, yeniden açılan İlahiyat Fakülteleri, İmam Hatip kursları, türbeler, şahsi sermayeye sağlanan imtiyazlar, her türlü irtica ya tanınan haklar, hiçbiri kâr etmemiştir.  

Oysaki Gazi Mustafa Kemal Atatürk, “Sakın kapıyı aralık bırakmayın, farkına varmadan, ardına kadar açılır” demiştir. Nitekim ardına kadar açılan kapıdan DP girmiş, iktidar uçup gitmiştir.

Ne acıdır ki, 14 Mayıs 1950’de yapılan seçimle çok partili düzene geçilmekle birlikte, Türkiye’nin bağımsızlığı üzerine ABD’nce ipotek konulmuştur. Türkiye’nin, bugün sömürgeleşme sürecinde nedeyse son noktaya gelmesinin temeli, 1945-1950 yılları arasında atılmıştır. Türkiye’yi ABD’nin yörüngesine sokmakta o zamanın iktidarı da, muhalefeti de, tam bir görüş birliği içindeydiler.

DP iktidarında, 16 Haziran 1950’de ezanın Arapça okunması yasağı kaldırılmıştır. Meclis görüşmeleri, dışarda toplanmış olan halka hoparlörlerle dinletilmiştir. Muhalefet CHP) de değişikliğin lehine konuşmuştur. Karar, mollaların tekbirleri ile karşılanmıştır.

1954 seçimlerinde uğradıkları ağır yenilgi üzerine CHP’de su koyuverenler, “Parti Laiklik ve Devletçilik ilkelerinden vazgeçmelidir” şeklinde seslerini yükseltmeye başlamışlardır. Seçmen önünde demokratlarla ancak böyle yarışılabileceğini dillendirmeye başlamışlardır. Hatta 26-30 Temmuz 1954 tarihlerindeki CHP’nin X1. Kurultay’ında kimi Cumhuriyet Halk Partililer; partinin –halk tarafından benimsenmemiş olduğundan- laiklikten ve Devletçilikten vazgeçmesini önermişlerdir. Genel Başkan İsmet İnönü; bu konuda DP ile asla yarışamayacaklarını söyleyerek, bu görüşe karşı çıkmıştır.

O günlerden bugüne, seçim, demokrasi, çok partili hayat ne yazık ki Türkiye’yi esenliğe kavuşturamamıştır. Devrimler rafa kaldırılmıştır. Atatürk’ün temelini attığı uygarlık düzeni sarsıldıkça demokrasiyi yürütmek için gerekli ortam daha başlangıçta ardına kadar açılan kapıdan kaçıp gitmiştir.

Tarih tekerrür mü ediyor ne? Şimdilerde de seçim tarihi yaklaştıkça CHP’de gericiliğe ödün verme eğilimi günden güne artıyor. Vaktinde kontrol altına alınamazsa, bu; ilerde çok tehlikeli gelişmelere yol açabilir. Kılıçdaroğlu’nun bu konudaki cüretkârlığı anlaşılır gibi değil. CHP Atatürk Devrimlerine bağlı kalmak şöyle dursun,  gericiliğe ödün vermeye devam etmektedir. Türkiye’de ‘Başörtüsü’ sorunu yok, ‘Türban’ sorunu var. Seçimlere şunun şurasında pek az bir zaman kalmıştır. Muhtemelen seçimler 14 Mayıs 2023’te yapılacaktır. Şimdiden harekete geçilip de Devrim ilkelerine atıp tutanlara karşı sert önlemler alınmaz ise, korkarım bu, CHP’nin toplayacağı oy sayısını azaltabilir.

Hatırlatmakta fayda var: Çok partili yaşama geçildiğinden beri, CHP eski Devrimci yönünü yitirmiş, seçimlerde oy toplamak kaygısıyla ödün vere vere fikir bakımından zayıflamıştır. Oysa CHP’nin “Devrimcilik, Halkçılık, Devletçilik ve Laiklik” gibi ulusumuzu kısa sürede kalkındıracak ilkeleri var. Politik hesaplarla, bu ilkelerin bir köşeye itilmesi doğru değildir. Şimdi ‘Kılık kıyafet siyaseti’ yapma vakti değildir. Bu tür politikalar CHP’nin kuruluş felsefesine de aykırıdır.

CHP,  kuruluş amaçlarını göz önünde tutarak kendine yeni bir yön seçmeli ve ona doğru cesaretle yürümelidir. Kılıçdaroğlu,  günlük siyaset dalgalanmalarına kapılmadan, laiklik ilkesini savunmalı ve titizlikle korumalıdır. Aksi takdirde, vaktinde ya da erken yapılacak bir seçimde, Cumhur İttifakı,  1954 seçimlerinde olduğu gibi CHP’yi de Millet İttifakı’nı da korkunç bir bozguna uğratabilir. O zaman ne 6’lı Masa kalır, ne CHP, ne de Kılıçdaroğlu…

Türkiye’de ‘Kıyafet Devrimi’ni başlatan Atatürk’tür. Bugünlerde İran’da kadınlar başörtülerini çıkarmak için mollalara karşı bir savaş veriyorlar. Türk-İslam Dünyasında, Kadınlara haklarını tanıyan ilk devlet Türkiye’dir. Laiklik ilkesi aslında uygar Türkiye’nin tüm Dünyada en önemli gücüdür. Bu nedenle CHP, laik ilkelere dayalı hukuk sistemini titizlikle korumalıdır. Siyasi ve sosyal hakların Kadınlar tarafından kullanılmasının mutluluğunu yaşamalıdır.

CHP, kamu personelinin Atatürk Devrim ve İlkelerine uygun, uygar, aşırılığa kaçmayacak şekilde sade bir kılık ve kıyafette olmalarını, kılık ve kıyafette birlik ve bütünlük içinde bulunmalarını sağlamayı amaçlamalıdır. Kılıçdaroğlu, kamu kurumu ve kuruluşlarında siyasal bir simge olan ‘Türban’ yasağına karşı savaş açan zihniyete destek vermekten vazgeçmelidir.

Türkiye Cumhuriyeti; Demokratik, Lâik ve Sosyal bir Hukuk Devletidir. Türkiye şeriatla yönetilen bir ülke değildir.