MANDALİN DALINDA KALDI, ÜRETİCİLER PARASIZ DAĞITIYORLAR!

Hatay’ın Samandağ ilçesinde bu sene rekolte yüksek, üretici mandalinayı  satamadığı için Atatürk anıt alanında kasalarla mandalini getirdiler, çürümesin diye halka parasız dağıtıyorlar.

Samandağ ilçede 36 bin dönüm mandalin bahçesi ve 200 bin tonun üzerinde bu sene dalında mandalin bulunmaktadır.

Mandalin bahçesi sahibi Cihat Çiftçi “Ben bahçelerimi kesmeye başladım. Topladığım mandalinler satılmadığı için dibinde bıraktım” diyor. Atatürk anıt alanında çiftçiler adına bir konuşma yapan Samandağ belediye meclis üyesi ve üretici Ferit Diker “Hükümet üretimde yanlış politikaları yüzünden bu hale geldik” geldik diyerek, ürünlerinin elinde kaldığını belirtiyor. Samandağ Ziraat Odası Başkanı Selim Kamacı, “Rusya ile ilişkilerimiz düzenli olsaydı, Suriye’ye kapılar transit ticarete açılsa ve planlı bir tarım politikası olsaydı, üretici bu hale gelmezdi.” İfadesini kullandı.

Samandağ bahçelerini gezdik, çiftçilerle görüştük, anıt alanındaki mandalin üreticisinin tepkilerini izledik ve mikrofon tuttuk.

Üreticiler Hükümete tepkili ve bu işin sorumlusu bu diyorlar. Madem bu hale getirdi, o zaman çiftçinin zararını karşılasın istiyorlar.

SELİM KAMACI (SAMANDAĞ ZİRAAT ODASI BAŞKANI)

Mandalinin zarar etmesi bu günlerin politikası değil, 2000’li yılların politikaların bu aşamaya geldiğini söylemek daha doğrudur. Yıllardır biz odalar ve üreticiler çözüm buluyoruz bir türlü hayata geçirilmiyor. Bu sene rekolte yüksek, başka yerlerdeki farklı olarak Samandağ çiftçilerini uyardık, bizi teğet geçti ama yine sin sulayın, bakın dedik. Çiftçi uyarılarımızı dikkate aldı ama mandaline dalında kaldı! Samandağ alanında 36 bin dekarda mandalin bahçeleri var, çok güzel ürün aldık. Dünyada ve bizde mandaline üretimi çok arttı, biz 2004 yılından bu yana hükümete bir planlama yapılmasını önerdik, şu ana kadar bu önerimiz dikkate alınmadı ve planlama yapılmadı. Düşünebiliyor musunuz? Amik ovasında, Çukurova pamuk tarlarında mandaline üretimi yanlıştı. Yirmi yıldır çiftçi mağdur ve buna bir çözüm üretmek gerekir. Tarım Bakanı, ziraat odaları, çiftçiler otursun bu işin nasıl çözüleceğine ilişkin bir plan yapsınlar! Hükümet bizim yapıcı eleştirilerimizi düşmanca görmesin, ne zaman öneri sunsak düşmanca kabul etmektedir.

Mandalineyi katma değer haline dönüştürmek veya soğuk hava depolarında bir iki ay bekletmek suretiyle mandalimizi 2-3 liradan satmak yerine 15-20 liranın üzerinde satardık. Bizim yatak dediğimiz soğuk hava depomuz olsaydı, iki ay saklayabilseydik çözüm olurdu. Ayrıca Türkiye bir tarım ülkesi ve büyük ülkedir, madem dünya bu üretimi artırdı, biz de bunları meyve suları haline getirir, hem ülkemize hem dünyaya satarız. Bunu hükümet ve bakanlığa anlatamadık. Şu anda Rusya pazarı durmuş durumdadır, Rusya’ya geçmişte 850 bin ton narenciye satardık. Yine mandalinin toprağa düşmeden önce Suriye kapısı transit ticarete açılmalı, belediyelerimiz, hükümet okuldaki çocuklara üreticiden alarak dağıtımını yapabilirler. Yani yeni pazarlar yaratılmalı diye düşünüyorum.

CİHAT ÇİFTÇİ (ÜRETİCİ)

Bizim ürettiğimiz malın masrafı 5 liranın üzerindedir, tüccar bize üç liradan fiyat veriyor, biz devletten destek istiyoruz da, daha önce bir liradan, bu sene de elimizde kaldı ve ne yapacağımızı şaşırdık! Ben bazı bahçeleri kesiyorum, topladıklarımızın bir kısmını ağaç dibinde bıraktım. Devlet bizden alsın ve halka dağıtsın, sadece masraflarımızı karşılasın yeter!

YAHYA GÜMÜŞ (ÜRETİCİ TÜCCAR)

Ben hem üretici hem ihracatçıyım, şu anda sıkıntımız çok büyük, biz ihracat yaptığımız ürünler kötüye gidiyor, masraflarımızı karşılaşamıyor, biz malı parasız alsak bile bize Rusya’ya gönderdiğimiz mal kilosu 17 liraya mal oluyor, Rusya ise bize 15 lira ödemektedir. Devlet ihracatçının yanında olmasa ihracatçı başka ülkelere zor mal satar. Bakın bizim alanda her ay bir şirket konkordato  ilan ediyor, daha arkası gelecektir. Bu iflasları ortadan kaldırılması için devlet desteğine ihtiyacımız vardık. Devlet önümüzü açsın, hem ihracatçı hem çiftçi hem ülkemiz kazınsın istiyoruz. Bu kıyamet durdurulsun!

ANIT ALANINDA KASALARLA HALKA PARASIZ MANDALİN DAĞITILDI.

Çiftçiler Adına Anıt Alanında Samandağ Belediye Meclis üyesi ve çiftçi Ferit Diker ve çiftçiler konuştu, arkasından kasalardaki mandaline halka dağıtıldı.

FERİT DİKER (SAMANDAĞ BELEDİYE MECLİS ÜYESİ VE ÇİFTÇİ)

Samandağ mandalin üreticisine bu sene sevinç değil perişanlık getirdi. Pazarlara malımız inmedi, ürünümüz elimizde kaldı, artan gübre, mazot ve işçilik parasına bile kazanamıyoruz. Biz mandalin üreticisi olarak; büyük bir zararla karşı, karşıya kaldık, bu işin çözümü ise devlet desteğidir, başka yolu yoktur. Yıl boyu emek vererek ürettiğimiz mandaline çürümeye terk edildi. Başta devletin, belediye ve  herkesin dayanışma desteğini bekliyoruz. Hatay’ın narenciye üretimi rekoltesi 900 bin tondur, şu an tüketimi ise 80 bin tondur. Samandağ mandaline üreticisi kızını, oğlunu ve bütün ihtiyaçlarını daha önceki yıllarda mandaline üretiminden kazanıyordu, bu senelerde ise zarar ettiği bir ürün haline gelmiştir.

MANDALİNE ÜRETİCİSİ BİR ÇİFTÇİ

Benim bahçemde şu anda 50-60 ton mandaline bulunuyor, ne işçi bulabiliyorum, ne tüccar ilan verdik, soran, telefon eden ve de perişan haldeyiz. Bezim önerimiz belediyeler her mahallede bir Pazar yeri ve arabalarını göndersin bahçemizden yükleyelim, pazarlarda halka ucuz veya parasız dağıtılsın, bizim sadece masraflarımız karşılansın. Bu ticaret değil bir yardımlaşmadır. Şu anda Samandağ’da yüzde doksan mandalin dalında ve bunun dışında bir gelirimiz yoktur, perişanız, devletimiz ve belediyelerimiz bizim bu durumumuzu görsünler, çözüm önerimizi dikkate alsınlar istiyoruz, yoksa gelecek yıl bu mandalin olmaz!

HÜSEYİN GÜLER

SAMANDAĞ