Zeytin Fiyatları Üreticinin yüzünü güldürdü!

Hatay’da zeytin hasadı başladı. Zeytin üreticileri zeytinlerini toplamaya başladılar. Bu sene diğer zeytin üretim yapan illere göre Hatay’da zeytin rekolte iyi olmasa da zeytin fiyatları zeytin üreticilerine nefes aldırdı.

Hatay’ın Antakya ilçesinde zeytin üreticileri, zeytin yağı fabrikası olan insanlarla görüştük. Zeytin üreticileri yağlık zeytinlerini zeytin fabrikasına getirmeye başlamışlar. Fabrikada zeytinlerini yağa dönüştürüyorlar. Fabrika yağ çıkarma karşılığında ya ücret, ya da yağ karşılığında yapmaktadır.

Pazarda salamuralık ve siyah zeytinin kilosu  80 liradan başlayıp, kalitesine göre 120 liraya kadar zeytin fiyatları bulunmaktadır.

Tüketici açısından zeytin fiyatları cebini yakmaktadır. Tüketici alırken biraz daha az zeytin almak zorunda kalmaktadır. Çünkü, zeytin giden seneye göre iki misli, zeytin yağıda giden seneye göre iki misli zamlanmıştır.

Zeytin yağı asit oranına göre 150-180 ve 200 liradan tüketiciye yansımaktadır. Fabrika yağlık zeytini 25-30 liradan almaktadır. Salamura ve siyah zeytin yapmak isteyenler ise toptan fiyatı 50 ile 70 lira arasındadır.

Fabrika sahibi aynı zamanda üretici olan Bedir İstanbullu “ Günlük 10 bin lira işçi ücreti ödemekteyim. Bu sene işçi ücretleri 500 liradan ödüyoruz. Depremde birçok ekipmanı yitirdik, genişlemeyi düşünürken, daraldık.” Diyor. Yine Üretici Özge Oyalı “ İşçi bulmakta zorlanıyoruz. Bu anlamda zeytinleri yavaş topluyoruz. Bizim diğer sorunda, TOKİ için zeytinliklerimiz kamulaştırıldı, bizim üzerimizden düştü ama halen bize paralar ödenmedi, kalan zeytin bahçelerimizin durumunu bilmiyoruz, devletten bu konuda bilgi istiyoruz.” Demektedir. Ahmet Özen “Valla devlet yardımı görmedik” demektedir.

Üreticiler zeytinin kilo başına devletin 80 kuruş ödediğini bunun hiç değilse 1.5-2 lira olmasını istemektedir.

Bedir İstanbullu (Üretici ve Fabrika Sahibi)

Hatay’ın Bu Sene Diğer İllere Göre Üretim İyidir.

Biz Hatay’ın Antakya ilçesinde hem zeytin üreticisi hem de zeytin yağı fabrikamız bulunmaktadır. Depremden ciddi zararlar gördük. Çok şükür yeniden toparlandık ve fabrikamız çalışır durumdadır. Bizim sıkıntılarımız var, Devlet bizim fabrikamıza geldi, zarar tespitleri yaptılar ama destekler halen sağlanmadı. Belki daha sonra verebilirler ama biz kendi imkanlarımızla fabrikamızı düzelttik. Tabi fabrikamız çalışıyor ama istediğimiz eksikleri gideremedik, devletin desteğini bekliyoruz.

Hatay’da zeytin giden seneye göre biraz az ama diğer illere göre iyi durumdadır. Özellikle son yağışlar zeytinlere iyi geldi, irileşti ve zeytinlerde kurtlanma olmadı. Zeytin yağı asidi iyi, kalite iyi ama geçen senelere göre kesim oranı biraz düşüktür. Bu da iyi yağmur yedi ve sulandı, bu sene iyi bir mahsul bekliyoruz.

Devletten bizim üreticilerin destek beklentisinin yükseltilmesini istiyorlar. Destek son derece azdır, şu an sıfır 80 kuruş veriliyor, kilo başına bir buçuk veya iki lira olursa iyi olacaktır. Mazot, gübre ve ilaç desteği ile çiftçilerimiz daha kaliteli ürünler elde edeceklerdir.

Biz 2019 yılında tesisimizi büyüttük, devletten hibe alarak makine departmanımızı genişlettirdik, kapasitemiz iki katına çıkardık, bu sene yine hibe başvurusunda bulunduk, biz odun fiyatına satılan prinayı işlemek yüzde bir yağ almak istiyorduk, depremin etkisi ile yaptığımız yer çok ciddi zarar gördü, hibeden vaz geçmek zorunda kaldık, havuzlarımız, binamız zarar gördü, hibeye devam etseydik daha iyi bir istihdam yaratmış olacaktık. Bunu gerçekleştirseydik, 25-30 işçi daha istihdam edebilecektik. İşin devamı için, Hatay’ın yeniden ayağa kaldırılması için devletten destek bekliyoruz. Deprem bizi ciddi anlamda zarara soktu.

Bizim Tam Hasat Zamanında Zeytin Yağı İthalatı Yapılmamalıdır.

Hatay zeytin üretimi konusunda pek tanınmamaktadır. Bu konuda bilgi vermek isterim: Hatay zeytin yağı üretimi açısından önemli ve çok kaliteli zeytin yağı üretmektedir. Biz hudut bölgesinde bulunduğumuz için biz üretime başladığımız zaman Suriye’den yasal, gayri yasal zeytin yağı girişleri başlamaktadır. Bu da bizim üreticilerin zeytin yağını etkilemekte ve fiyatları aşağı çekmektedir. Biz üreticiler devletten beklentimiz, ithalat ve Suriye’den yağın getirilmesi konusunda üreticiyi düşünmeli ve bizim yağlarımız yetmediği zaman dışarıdan yağ ithal etmelidir.

Yağ fiyatları dünyada olduğu gibi bizim burada da yüzde, yüz yağ fiyatlarına zam geldi, biz de yağlık zeytinleri çiftçilerimizden iki katına almaktayız. Yağ fiyatları asit oranına göre 150-180 ve 200 lira, arasında kilosu satılmaktadır. Biz yağlık zeytinleri 25-30 liradan alıyoruz, salamura zeytinleri ise 40-50-70 liraya kadar almaktayız.

Zeytin üretimi önemli ama çiftçilerimiz bu konuda eğitimsiz, yeterli bilgiye sahip değildir. Nasıl budama, nasıl ilaçlama yapılacağı konusunda fazla bilgisi yoktur. Tarım il müdürlükleri, teknisyenler bahçelerimizi gezip, çiftçilerimize bilgi versinler, broşürlerle, videolarla çiftçilerimizi eğitim verdiklerinde daha kaliteli ve daha çok zeytin üretmiş olurlar.

Hatay’ın Planlı Fabrika ve Markalaşmaya İhtiyacı Vardır.

 Hatay’da 150 tane zeytin yağı fabrikası bulunmaktadır, buda yeterince planlama yapılmadığını göstermektedir. Fabrikaların bölgelere ve üretime göre destek verilmesi gerekiyor. Fabrikalar çok olunca zeytin bulmakta zorlanır. Bir fabrikanın 3 bin veya 4 bin ton zeytin işlemesi gerekmektedir. Bu miktarın altı fabrikanın atıl kalmasına neden oluyor, bu konuda devlet desteğinin kontrollü yapılması gerekmektedir.

Hatay’ın zeytin üretiminde gelişmesi için markalaşmaya ihtiyacı vardır. Biz ürettiğimiz zeytin yağlarını dökme olarak Eğe veya başka markalı illere satmaktayız. Hatay üretim ve fabrika anlamında ciddi destek almaktadır. Devletin markalaşma konusunda da destek vermesi gerekir, rafine ve depolama gibi yerleri yapmalı ve bizim de markalamamızı sağlamalıdır. Bizim yine paketleme, ambalaj gibi yerlere ihtiyacımız vardır. Söylediğim paketleme, dolum tesisleri, depolar gibi yerler ancak devlet imkanları ile yapılabilecek tesislerdir. Bu destekler olduğunda Hatay zeytin üretimi ciddi yerlere geleceğine inanıyorum.

Özge Oyalı (Zeytin Üreticisi)

TOKİ İçin Kamulaştırılan Arazilerimizin Parası Ne Zaman Ödenecektir?

Zeytinlerimizi topladık, fabrikaya yağ için getirdik, fabrikadan yana hiçbir sıkıntımız yoktur. Bizim sıkıntımız bizim yollarımızın kötü olması, yakıt sıkıntımız ve araçlara yakıt desteği sağlanmalıdır. İşçi bulmakta sıkıntı çekiyoruz, bir haftadır zeytin hasadımız başladı, daha bir hafta sürer, bu sene zeytin kalitesi ve fiyatı iyi bu konuda üretici biraz nefes alacaktır.

Bizim şöyle sıkıntılarımız var, TOKİ için tarım arazilerimiz kamulaştırıldı ama bunların bir kısmı ödendin, bir kısmı ödenmedi, bunların paraları ne zaman ödenecek, ayrıca diğer kalan araziler kamulaştırılacak mı, bu konuda bilgimiz yoktur, biz bu duruma göre kendimizi ayarlamalıyız, biz çiftçiyiz ve geçim kaynağımız zeytin ve hayvancılıktır. Bizim durumumuz ne olacaktır? Babamın tarlası isminden düşmüş, para ödenmedi, ne zaman ödenir, bu konuda bilgi sahibi olmak istiyoruz. Ya da bize yeniden tarım ve hayvancılık yapabilmek için araziler verilecek mi? Bunlar kafamızda soru işareti olarak durmaktadır. Biz üretim yapmak istiyoruz. Biz topraksız yaşayamayız.

Ahmet Özen (Zeytin Üreticisi)

Devletten Destek Görmedik

Ben devletten bir destek görmedim, deprem yaşadık halen destek bekliyorum. Bundan sonra da destek vereceklerini sanmıyorum. Beklentimiz bir destek ile üretimi sağlamak istiyoruz.

HÜSEYİN GÜLER