Hatay Arsuz’da Mevsim bitiyor, Limon dalında, üretici çaresiz!
Hatay’ın Arsuz ilçesinde üreticiler dalında kalan limanlarını satamadıkları için perişan olduklarını dile getirdiler.
Arsuz ilçesinde Arsuz Belediye Başkanı Dr. Asaf Güven ve Gözcüler Muhtarı Zuhir Ekenel ile limon bahçelerini gezdik. Üreticilerle görüşürken, Arsuz Belediye Başkanı Asaf Güven, “Bir gezin görün ve limonlara insan dokunmaya kıymıyor” ve ekliyor: “Mevsim bitti, limonlar yeni meyveye hazırlanıyor ama halen meyveler sırtında” diyerek, gelecek yıla çiçek ve meyve için ağaçların hazırlanması gerektiğini söyledi.
Gözcüler Muhtarı ve aynı zamanda çiftçi olan Zuhir Ekenel, bahçeleri gezdirirken ne kadar emek verildiğini bu emeğin karşılığının ise alınmadığını belirtmeden geçemedi. Üretici Süleyman Özdemir ve diğer üreticiler “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Tarım Bakanı buna bir çare üretmelidir” diyerek, sitemlerini dile getirdiler.
Arsuz ilçesi Hatay’ın tarım açısından verimli ilçelerinden biri olduğu gibi, en iyi maydanoz üretimi, Türkiye’nin %70’ni karşılıyor, muz üretiminde ikincilikte yarışıyor. Portakal, limon üretiminde önemli bir yere sahip bulunuyor.
Limon bahçelerini gezerken hafif rüzgar esiyor, limon ağaçlarından bir ses gelmiyor. Limon ağaçlarının yükü ağır olduğundan rüzgarın esmesi onları hareketlendirmiyor. Sırtlarındaki yük ağır, limonlar büyümüşler, sulanmışlar, ağaçların büyük bölümü taşıyamaz hale gelmişler ve dallar toprakla buluşmuşlar.
Üreticiler limonlarını satamadıklarını ve perişan olduklarını belirtiyorlar. Dahası içler açısı olan bir yıllık emekleri değil, on yıllık limon ağaçlarını yetiştirmek için verdikleri emeklerine üzülüyorlar. “Kesmek zorunda kalmayalım” diye iç çekiyorlar. Limon ağaçları da sanki “Sırtımızdaki yükleri alın, biz gelecek yıla çiçek ve meyve için hazırlanacağız, bu yüklerle görevimizi yapamıyoruz” der gibi insana bakıyorlar.
Arsuz’un bütün evlerinin önünde limon ağaçları var. Limon ağaçları bu sene satılmadığı için bahçelerin dışında evlerin, apartmanların önlerindeki limon ağaçları da meyve yükleri ile halen duruyorlar.
ÇİFTÇİLERİMİZİN BAZILARI AĞAÇLARINI SÖKMEK ZORUNDA KALDILAR
Arsuz Belediye Başkanı Dr. Asaf Güven, çiftçilerin bazıları ağaçlarını sökmek zorunda kaldıklarını belirterek şunları söyledi:
“Arsuz tarım ve turizm ilçesidir. Tarım denildiğinde ise narenciye akla gelmektedir. Narenciye önemli bir tutmaktadır, tabi maydanoz, muz gibi üretimde önemli yer tutmaktadır. Bilimsel araştırmalar çiftçilerimizin tarımı bırakmak gibi zorluklarla karşı, karşıyadır. Çiftçilerin çocukları bu işi yapmamaya başladılar. Şimdi mevsim bitmek üzeri limonlar dalında, limonlar dalından 2.5 lira veya 2.80 kuruş gibi fiyatlardır. Biz çiftçilere bu fiyatları sorduğumuzda ise “İşçilik, diğer girdilerin %50’ni bile karşılamadığını” söylüyorlar. Maalesef çiftçi zararına çalışıyor, limonlar ağaçların dallarında kalıyor. Satsa bir türlü, satmasa bir türlü, zaten her türlü zararını çiftçi çekiyor. Hatta yavaş, yavaş limon ağaçları çiçek açacak, yeni meyve verecek ağaçlarda zarar görüyor. Her türlü çiftçi sıkıntılı, bunu Türkiye’nin ekonomisinin yansıması olarak görüyorum. Bazı limon bahçe sahipleri limonları sökmek zorunda kaldılar, bazı çiftçilerimiz de “bende sökeceğim” demektedir.”
BÜYÜK SIKINTILARIMIZ VAR
Gözcüler Mahalle Muhtarı Zuhir Ekenel ise şunları dile getirdi:
“Narenciye’de büyük sıkıntılarımız bulunuyor, girdi fiyatları beş veya altı kat yükseldi. Limonun kilosu ise 2 lira ile 2.5 liradan satılmaktadır. Biz yıllar önce bir kilo limon sattığımızda bir dolar alırdık, şimdi ürünümüz yerde kaldıramıyoruz. Çiftçimiz giderek ümidini yetiriyor, gördüğünüz gibi mahsulümüz yerlerdedir. Bir taraftan fiyat düşük, diğer taraftan ürününü pazarlayamıyor. Bazı ağaçlarımız hastalanmış, üreticimiz bu ağaçlara ilaç atmıyor. İlaç fiyatları yüksek, limon para etmiyor ki, ilaç ve bakımını yapsın. Özellikle Tarım Bakanlığının bizim sesimize kulağını açmasını ve tarımın ve ürünlerin pazarlanmasına ilişkin çalışmalar yapmasını istiyoruz. Yetkililer biraz hızlı hareket etmek zorundalar. Çünkü; Üreticimiz ya bahçesini satmaktan yana, ya da bahçesinin ağaçlarını sökmekten yanadır.
MALİYETİ BİLE KARŞILIYAMIYORUZ
En kaliteli limon Arsuz bölgesinde ama satamıyoruz. Limonlar gördüğünüz gibi yerdedir. Yani bunun bir an önce hasadı yapılması gerekirken pazarı olmadığı için hasadını yapamıyoruz. Fiyat konusu sıkıntılı, maliyet konusu sıkıntılı, sattığımız ürün maliyeti bile karşılamıyor. Özellikle Cumhurbaşkanımıza sesleniyorum. Ne demişti “Üretim, istihdam “ demişti. Biz de ürettik ve kendilerinin yardımlarını bekliyoruz. Gerçekten mağduruz, gerçekten üretimden uzaklaşıyoruz.
HASTA AĞAÇLARA İLAÇ BİLE ATAMIYORUZ
Birçok ağıcımız hastalanmış, limonları dalında ama üretici ilaç parası bulamadığından ağaçları ilaçlamıyor, meyveler ağıcı ile birlikte dalında çürüyor. Ağacın kurmasına, meyvenin çürümesine göz yumuyor, çünkü; ilaç maliyeti çiftçinin karşılayamayacağı yüksekliktedir. Gübre, budama, diğer bakımlar yapılmıyor. Ürünün hasadını yaptığı zaman elinde kalmıyor. Üretici emek vermiş ve bu emeğine ve yetiştirdiği ağaçlara kıyamıyor. Çiftçimiz bu ağacın bu hale gelmesi için on yıl emek vermiştir. Çiftçimiz sökerken canı acımaktadır. Dolaysıyla bu üretimin devam edebilmesi için kalıcı çözümler üretilmesi gerekiyor.
DEVLETTİN ÇOK BEKLENTİMİZ YOK, BİR AN ÖNCE HASADIMIZ YAPILSIN
Hasat zamanı, kalite dersen yerinde aması var, düşünün komşularımızın limona ihtiyacı var, bizim iç piyasanın limona ihtiyacı varken, ürettiğimiz kaliteli limonları satamadık. Pazar bulamadık. Devletten çok beklentimiz yoktur. Bu limonların hasadı yapılsın. Ülkemizi yönetenlerden yardım bekliyoruz. Yöneticilerde elini taşın altına koymalarını bekliyoruz. Biz canımızdan, boğazımızdan, çocuklarımızdan kısarak üretiyoruz. Devletten pazarlanmasına yardımcı olmasını istiyoruz.
Bütün çiftçilerin ortak talebi devletin bu alanda pazarlamasında, üretimde bir çözüm bulmasını istiyorlar. Gelecek yıl üretimin yapılması için bu limonların satılması ve çiftçinin parasal imkanlara kavuşması gerekiyor. Yoksa gelecek yol üretim yapması mümkün görünmüyor.
HÜSEYİN GÜLER