İskenderun’daki Konteyner Çarşılarda durgunluk hakim!

Kahramanmaraş merkezli depremden sonra dükkanları ve iş yerleri yıkılan esnaflar, konteyner çarşılardaki yapılan 20 metrelik iş yerlerine taşındılar. Eski düzenlerini yakalamasalar bile bir yere kavuşmanın sevincini yaşadılar. Depremden 16 ay geçti bir türlü iş yaşamaları düzelmedi.

Konteyner çarşılarda eski alış-veriş hemen, hemen yoktur. Esnaflar sabah açıp, akşam dükkanlarının masraflarını karşılayacak satışları bile yapamıyorlar. Bu gidişle çok değişecek gibi görünmüyor. Dükkanlar günün her saatinde boş ve müşteri beklemekten sıkılıyorlar. İnsanların çoğu büyük alış-veriş merkezlerine giderek, ihtiyaçlarını karşılıyorlar. Esnaf ise bizden alsın, bizimde ihtiyaçlarımız karşılansın diyorlar.

Konteyner Çarşı esnafları deprem öncesi kredi çekmişler ve bu kredilerin zamanı gelmiş, bu kredilerin bir yıl daha ötelenmesini istiyorlar. Devletin sigorta ve BAĞ-KUR konusunda yardımcı olunmasını istiyorlar. Çünkü kazançları hemen, hemen yok gibi sürmektedir.

Kanalizasyon patlamaları olmakta, yazın olduğu için koku ve sinek sarmaktadır, esnaf bu yerlerin onarılmasını istiyor.

Konteyner Kent çarşılarındaki esnafları gezdik. Konteyner Kuyumcular çarşısı, Büyük Çarşı ve İskenderun çarşılarında in-cin top oynamaktadır. Bu çarşılardaki esnaf odası ve yönetim kurulu başkanları ile son durumu konuştuk.

İskenderun, Bakkallar ve Bayiler Odası Başkanı Mustafa Çöloğlu, İskenderun, Terziler Odası Başkanı Mehmet Ordulu ve İskenderun Konteyner Çarşı yönetim kurulu başkanı Arif Keleş ile görüştük. Sorunlarını ve çözüm önerilerini aldık.

MUSTAFA ÇÖLOĞLU (İSKENDERUN BAKKAL VE BAYİLER ODASI BAŞKANI)

Kredi ve BAĞ-KUR Borçları Bir veya İki Yıl Yeniden Ertelensin

Biz esnaf odaları başkanları, belediye başkanları ve devletle birlikte depremle yıkılan esnaflarımızı birçoğu iş yeri sahibi oldular. İş yerlerine geçtiler ama işlerinden memnun değiller, vatandaşlarımıza sesleniyorum: yeni iş yerlerini ve çarşılarını gezsinler, alış-verişlerini buralardan yapmaya çalışsınlar. Esnaflarımız birbirlerinden alış-veriş yapsınlar. Bu saatten sonra, birbirimize daha çok destek olmak gerekir. Bu gün BAĞ-KUR olmuş 6500-7500 lira olmuştur, esnaflarımızın BAĞ-KUR, dükkan masraflarını, kirada olanların ve çocukları okuyanların bu dükkanlardan kazanarak karşılamaları mümkün değildir. Bunun dışında KOSGEB’e baş vurup kredilerini alan esnaflarımız oldu. Krediler biraz rahatlattı, yine esnaf Kooperatifleri bir yıl ertelemeli esnafa kredi vermişti, bir yıl bitti. Bu süre uzatılmadı, keşke uzatılsaydı. Bence bu sürenin bir veya iki yıl uzatılması gerekiyordu. Birde KOSGEB’den kredi çekenlerin dışında KOSGEB’e baş vurup ve kabul edilen bu paraları beklemektedir. KOSGEB yöneticileri paralarının olmadığını söylüyorlar, KOSGEB’e başvurup paralarını alamayanların paralarının yatırılmasını istiyoruz. Bir de esnaf arasında ayrım yapıldı, “büfeci, kahveci esnafı bu paraya alamaz” denildi. Diğer taraftan 75 bin cironun altındaki esnaflar bu krediyi alamaz denildi. Böyle bir zamanda böyle akıl dışı hesaplar yapılır me? İnsanlar canlarını, evlerini ve iş yerlerini kayıp etmişler, böyle bir ayrımın düşünülmesi bizi üzüyor. Bir de micbür sebep var ve 8 ayın sonuna kadar uzatıldı. Bunun sonunda BAĞ-KUR borçlarını nasıl ödeyecektir. Zaman içinde çözülmesi mümkün görünmüyor. Biz diğer deprem olan başka zamanlarda deprem olan yerlerde 5-6 yıl uzatıldığını duyduk, bizim Hatay’da neden birbuçuk yıl oluyor, hiç değilse üç yıl olsun istiyoruz. Allah hiç kimseye böyle bir felaket vermesin ama bizim esnafımızın moralini yüksek tutmamız gerekiyor.

Konteyner Çarşılarda Dükkan Alıp’ta Açmayanlar Anahtarları Kaymakama Teslim Etsinler.

Bir önemli sorunda devletin konteyner çarşılarda dükkan alıp, şimdiye dek açmayanların kulaklarına değil vicdanlarına sesleniyorum: Bu çarşılardan dükkan alıp, açmayanlar lütfen ama lütfen anahtarlarını kaymakamlığa teslim etsinler. Hala dükkan alamayan esnaflarımız var, böyle bir keyfiyetçilik olmaz! Burasının dolu olması, fazla vatandaşın gelmesi, esnafın daha fazla iş yapmasına neden olur. Gerekli ihbarlar yapılıyor, denetleme yapılıyor ama halen anahtarları vermiyorlar. Bu insanlar bu gücü nereden alıyorlar?

MEHMET ORDULU (İSKENDERUN TERZİLER ODASI BAŞKANI)

KOSGEB KREDİLERİ HİBE OLARAK VERİLSİN

İskenderun ilçemiz depremden ciddi bir hasar aldı, iş yerleri daha fazla hasar aldı. Esnaflarımız bir seneye yakın kapalı kaldı. Daha sonra konteyner çarşılar yapıldı ama çarşılara çok fazla müşteri gelmiyor, esnafımızın durumu pek iç açıcı değildir. Kredilerin dönüşümü başladı, bunların yeniden ertelenmesi gerekir, yine KOSGEB’in verdiği kredilerin hibe olarak verilmesi gerekir. BAĞ-KUR, Sigorta primleri ertelendi ve bunları toplu olarak ödemek zorundalar ama nasıl ve neyle ödeyecekler?

Bizim devletten beklentimiz; verilen kredilerin ertelenmesi ve ana borç dışında faizlerin kaldırılmasını istiyoruz. Diğer beklentilerimiz ise bölgemize yatırımların yapılması, inşaatların bir an önce başlaması , özellikle iş yerlerinin yapılmasını istiyoruz, konteynerlerde esnafımız iş yapamıyor. Devlet esnafa faizsiz kredi ve zamanı gelen borçların ertelenmesidir.

ARİF KELEŞ (İSKENDERUN KENT KONTEYNER DERNEĞİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI)

HALKIMIZIN VE DEVLETİMİZ BİZİ UNUTMASIN

Bizim bu çarşıda 116 esnaf bulunmaktadır. Buradaki esnafların toplamı depremzede olarak iş yerlerini açmışlardır, depremden bir iğnesini dahi alamayanlar var, evleri yıkılanlar var, bu esnaflar küllerinden yeniden doğmaya çalışıyorlar. Burası E 5 üzeri önden bakıldığında ön taraftaki dükkan gözüküyor ama arka tarafta yüzlerce dükkan ve esnaf bulunmaktadır. Bu çarşımızda giyimci, emlakçı, telefoncu, yemekçi ve daha çeşitleri olan bir çarşıdır. Halkımıza sesleniyorum, önce bir ihtiyacınız için bu çarşıya uğrayın, burada otopark sıkıntısı yoktur, çarşımızda bayan kuaförü, erkek berberi yani ihtiyaçlar açısından her şey burada bulabilirsiniz. Buralar boş elbette çarşı merkez gibi olmasını bekleyemeyiz, insanlar duydukça geliyorlar, öyle burasını tanıyorlar. Belediye başkanları, kaymakamlar, milletvekilleri buraları tanıtsınlar. Maddi destek tabi bekliyoruz ama artık insanlar bizleri, deremi unuttular, bundan sonra halkımızı alış-veriş için bekliyoruz.

HÜSEYİN GÜLER