SU TEMEL HAKTIR!
SU TEMEL HAKTIR!
Hatay Samandağ Eğitim Sen, Temiz, ulaşılabilir, ücretsiz su ve su kesintileri sorununu ele alarak yaşanan sorunları dile getirdi. Samandağ Eğitim Sen şubesi adına yapılan açıklamada Salih Esmer şu ifadelere yer verdi.
İLÇEMİZDE SU SORUNU BİR HALK SAĞLIĞI SORUNUNA DÖNÜŞMÜŞTÜR!
Su temel bir insan hakkıdır. Ve temel hakların temel özellikleri evrensel, dokunulmaz, devredilmez ve vazgeçilmez oluşlarıdır. Ve hiçbiri de ücrete tabi değildir.
Ülkemizin de tarafı ve imzacısı olduğu Birleşmiş Milletler genel kurulu bile, 28 Temmuz 2010’da bütün emperyalist tekellerin baskısına ve kendisi de emperyalist bir yapının aracı olmasına rağmen, halkların yükselen haklı talepleri ve çevrecilerin günlerce süren protestoları sonucunda suyu “YAŞAMA HAKKININ TAM OLARAK YERİNE GETİRİLEBİLMESİ İÇİN ZORUNLU TEMEL HAKLARDAN BİRİ” olarak tanımlamak zorunda kalmıştır.
Bu kararla devletlere ve uluslararası örgütlere, herkese ve bir hak olarak; TEMİZ, GÜVENLİ, ERİŞİLEBİLİR VE ÜCRETSİZ su sağlama görevi yüklemiştir.
Birleşmiş Milletler bile aynı kararla suyu alınır, satılır, kar edilir bir meta olmaktan çıkarmış, bu konuda sorumluluğu hükümetlere yüklenmiştir. Yetinmemiş, suyun temel bir insan hakkı olduğu ile ilgili Birleşmiş Milletler kararlarının yasal olarak BÜTÜN ÜLKELER İÇİN BAĞLAYICI olduğunun özellikle altını çizmiştir.
Aykırı tutum ve bu hakkın ihlali durumunda ULUSLARARASI CEZA MAHKEMELERİNİ YETKİLİ kılmıştır.
İlgili genel kurul kararlarının genel prensipler başlıklı 9. Maddesinde, değil ekonomik koşullar ve doğal afetler, “SAVAŞ HALİ BİLE SUYA ERİŞİM HAKKININ İHLAL EDİLMESİNİN GEREKÇESİ OLARAK İLERİ SÜRÜLEMEZ.” demiş ve buna bağlı olarak faturası ödenmedi diye suyun kesilmesini tam bir hak ihlali ve suç olarak tarif etmiştir.
Aynı kararların NİCELİK başlıklı 3. maddesinde ise, “HERKESİN KİŞİSEL YA DA EV İÇİ KULLANIM İÇİN KİŞİ BAŞI GÜNLÜK EN AZ 100 LİTRE BEDAVA, TEMİZ VE KESİNTİSİZ SU HAKKINA SAHİP OLDUĞUNUN” özellikle altını çizmiştir -ki bu sayı 4 kişilik 1 hane için aylık 12 metreküptür-, yani 12 tondur.
NİTELİK başlıklı 4. maddede ise bir insanın hak olarak SAĞLIKLI BİR YAŞAM SÜREBİLME SU STANDARDINI GÜNLÜK 250 LİTRE olarak belirlemiştir -ki bu sayı 4 kişilik bir hane için AYLIK 30 METREKÜP YANİ 30 TONDUR. Yetinmemiş, günlük bedava 100 litrenin üstüne eklediği ve sağlıklı bir yaşam standardı olarak belirlediği diğer 150 litrenin ücretlendirilmesini de karara bağlamıştır.
İlgili kararda ücretlendirmeyi kademeli olarak ve ancak “İNSANLARIN DİĞER HAK VE HİZMETLERİ EDİNME YETERLİLİĞİNDEN TAVİZ VERMEDEN” bu suyu, yani artı 150 litreyi ekonomik olarak ödeyebilme koşuluna bağlanmıştır.
Bu kararlaşmaya TÜRKİYE DAHİL 140’TAN FAZLA ülke katılmıştır.
ÖZETLE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER BİLE BU KARARLAŞMA İLE;
1- Su meta değildir; alınıp satılamaz; kar aracı olamaz, demiştir.
2- Su yaşamsal ve temel bir insan hakkıdır, demiştir.
3- Savaşta bile erişimi engellenemez, demiştir.
4- Hiçbir gerekçe ile kişi başı günlük 100 litreye kadar bedel talep edilemez, demiştir.
5- Günlük 250 litre sağlıklı yaşamın gereğidir, demiştir.
6- 100 litrenin üstü için ödeme koşulu varsa asgari tutarda ücretlendirme yapılabilir, demiştir.
7- Faturası ödensin ödenmesin, suya erişimin engellenmesini yani suyu kesmeyi insan hakkı ihlali ve suç saymıştır.
8- Bu kararların yasal bağlayıcılığı vardır; ihlalinde uluslararası ceza mahkemeleri yetkilidir, demiştir.
İLÇEMİZE DÖNERSEK;
1- İlçemizde su sorunu bir halk sağlığı sorununa dönüşmüştür.
2- Pandeminin ölüm olup ilçemizde yağdığı aylarda (Aralık-Ocak-Şubat),değil sağlıklı yaşam sürebilme standardı olan kişi başı günlük 250 litre, bunun üçte biri bile bu halka sunulmamıştır (30 TON).
Elde ettiğimiz verilere göre o aylarda ortalama 8 ton ile sunulan suyun kişi başı günlük karşılığı 66 6 litrede kalmıştır. Bu korkunçtur, bu suçtur, bu bir halk sağlığı sorununa dönüşmüştür.
3- İlçemizde savaşta bile kesilemez denen su her gün kesilmiştir ve kesilmektedir. Bu da suçtur, bu da bir hak ihlali ve bir halk sağlığı sorunudur.
4- İlçemizde su ücretlidir, hem de fahiş fiyattan.Pandemi döneminde bile aylık 8 tonu aşamayan suyun fatura tutarı 50 liradır ve suçtur.
Oysa bir hak olarak 4 kişilik bir aile için aylık 12 tona kadar suyun ücretlendirilemeyeceği açıkça vurgulanmıştır.
5- Birleşmiş milletler bile, kararlarında suyun bir meta olmadığını, kar aracı olamayacağını söyleyedursun, ilimizde ve ilçemizde su en karlı meta olmuştur. Bize iletenlerin söylediği doğru ise bugün Hatay’daki belediye hizmetlerinin hemen hemen tamamı HATSU’nun gelirleri üzerinden yürütülmektedir. Bu hem suç, hem de korkunçtur.
Acı veren şudur: Su dendiğinde aklımıza gelen ilk iki şey hak olduğu ve sağlıklı bir yaşamın gereği olduğudur. İki kelimeye indirgersek: HAK VE SAĞLIK.
Bugün burada bulunmamıza vesile olan SU SORUNUNUN İKİ MUHATABINDAN BİRİ HUKUKÇU DİĞERİ İSE SAĞLIKÇI. Takdir halkımızındır…
Temel bir insan hakkı ve yaşamsal bir zorunluluk olan su başta olmak üzere, hakkımız olanla ilgili, halkımızın sorunlarıyla ilgili mücadelemiz devam edecektir. Saygılarımızla…
Haber: Erdal YILMAZÇELİK