Liyakatli Gümrükçüler
Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) Gümrük İşbirliği Konseyi’nin ilk toplantısını yaptığı 26 Ocak günü, DGÖ üyesi ülkelerde ve Türkiye’de ‘Dünya Gümrük Günü’ olarak kutlanıyor. Bu ay, 26 Ocak’ta da kutlanacak.
DGÖ tarafından, yıllardır ve her yıl gümrükler konusunda o yılın sloganı olarak benimsenmek üzere, farklı bir tema belirleniyor. Yıl boyu bu tema konusunda farkındalığın artırılması amacıyla seminer, eğitim gibi çeşitli etkinlikler düzenleniyor ve Dünya Gümrük Günü kutlamalarında bu temaya vurgu yapılıyor.
DGÖ tarafından o yılın belirlenen teması kapsamında başarılı çalışmalarda bulunan gümrük idaresi çalışanları ile iş dünyası temsilcileri, girişim ve çabalarının takdir edilmesi amacıyla DGÖ ‘Liyakat Sertifikası’ ile ödüllendiriliyor.
Bu yılda Dünya Gümrük Örgütü’ne üye ülkelerce her yıl 26 Ocak’ta kutlanan ‘Dünya Gümrük Günü’ çerçevesinde, DGÖ tarafından 2023 teması belirlenmiştir. Bu yılın teması, geleceğin gümrük çalışanlarını destekleme, bilgi paylaşımını teşvik etme ve küresel gümrük topluluğuna aidiyet duygusunu artırma çabalarına atıfla ‘Gelecek Nesli Yetiştirmek’ olarak belirlenmiştir.
Bu doğrultuda, Ticaret Bakanlığı – Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü’nce Gümrük Müşavirleri Derneklerine yazı gönderilerek; adaylarının 26 Aralık Pazartesi gününe kadar kendilerine iletilmesinin istenildiği bilinmektedir. Ancak, İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği’nce (İGMD), anılan Genel Müdürlüğün bu duyurusunun üyelerinden saklandığı ve kendi yönetimleri içinde paylaşıldığı da bilinmektedir.
Nitekim gelişen süreçte İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği’nce, 2023 yılı DGÖ Liyakat Sertifikası’na İGMD Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Keskin’in, bizzat kendi isteğiyle ikinci kez aday gösterildiği öğrenilmiştir.
Oysa Serdar Keskin, diğer İzmir, Mersin, Bursa ve Ankara Gümrük Müşavirleri Dernek Başkanlarıyla da aralarında anlaşarak kendisinin aday gösterileceğini duyurmuştu. Hâlbuki Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği’nce, İGMD Başkanı Serdar Keskin’in ikinci kez aday gösterilmesinin etik ve hakkaniyete uygun bulunmadığı için, Ticaret Bakanlığı – Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü’ne kendi adaylarının isminin bildirildiği duyumu alınmıştır.
Aslında İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği Tüzüğü’nün 1. Maddesi’nde, derneğin kuruluş amacı ve dernek yönetiminin asli görevi açıkça belirtilmiştir. Dernek yönetiminin asli görevi; mensuplarının müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, gümrük müşavirliğinin genel menfaatlerine uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ve iş sahipleri ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere, meslek disiplini, saygınlığı ve ahlakı korumaktır.
Peki, dernek yönetimi ne yapıyor? Asli görevinin dışına çıkarak; DGÖ Liyakat Sertifikası almaya layık görülen Gümrük Müşavirlerinin tespiti yapılırken, objektif kriterleri göz önüne alarak hakkaniyet içinde davranılıyor mu? Yoksa meslek mensuplarısürü olarak mı görülüyor? Mesleki kariyeri korumaları gerekirken, tamamen kişisel tercihlerle mi seçim yapılıyor? İGMD yönetim Kurulu Başkanı, neden kendisini ikinci kez DGÖ Liyakat Sertifikasını almak için aday gösteriyor? Sertifikaları çoğaltmanın ona faydası ne? Aslında bir şeye sahip olmak değil, layık olmak önemlidir.
Nitekim 2014 yılında İGMD Yönetim Kurulu Başkanı Turhan Gündüz, 2017 yılında da İGMD Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Keskin bu sertifikaya sahip olmuşlardır. Asıl mesele, sahip olduklarına layık olabilmektir. Layık olmadan kazanılan, müstahak olmadan kaybedilir.
Çünkü Liyakat, “….layık olma, yaraşma, yaraşırlık, uygunluk, yeterlilik…” demektir. Arapça kökenden gelen kelime olarak ‘liyakat’, layık olma manası taşımaktadır. Liyakat sahibi olmak ise; bir kişinin ona verildiği iş ya da amaç üzerinden o işe bağlılığını, yeterliliğini ve uygunluğu ile yaraşırlığını gösteren bir tabirdir. Örneğin; liyakat göstermek, bir işte başarı göstermek anlamını taşımaktadır. Her hangi bir işte yeterlilik, uygun ve elverişli olmak, liyakat sahibi anlamına gelmektedir.
İGMD Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Keskin, kendi istek ve arzusu ile ikinci kez DGÖ Liyakat Sertifikası’na aday gösterilmiştir. Hayırlı olsun! Her 26 Ocak’ta kutlanacak Dünya Gümrük Günü’nde dağıtılacak tüm sertifikalar Serdar Keskin’in olsun. Ama DGÖ Liyakat Sertifikası’na aday gösterilmek için illa ki dernek başkanı mı olmak gerekiyor? Dernek Başkanı Serdar Keskin liyakatli de 2 binin üzerindeki Gümrük Müşaviri liyakatsiz midir?
Peki, İGMD Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Keskin, kaç dönemdir dernek başkanlığı yapıyor. Genel Kurulun ona verdiği ve onun üstlendiği asli görev bellidir. Yıllardır Gümrük Müşavirleri Odası’nın kurulmasını sağlayamayan İGMD yönetim Kurulu Başkanı’nın başarısı hangi kriterlere göre değerlendiriliyor ve kim değerlendiriliyor? Bir kişinin liyakati, yani DGÖ Liyakat Sertifikasına layık olduğu nasıl değerlendiriliyor? Yıllardır Gümrük Müşavirlerini kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu şeklinde örgütleyemeyen biri nasıl başarılı sayılabiliyor?
Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Keskin ve ayni zihniyettekiler; kamu için bir nesil yetiştirmiyor, onlar özel sektör için ucuz emekçi yetiştiriyor! Gümrükleme hizmetleri ticarileştiriyor. Gümrük hizmetleri mevzuata göre değil, ekonomik ve siyasi yönden güçlü olanlar ve Gümrük camiasının önde gelenleri tarafından oluşturulan gelenek ve göreneklere göre yürütülüyor. Gümrük kapıları, rant kapıları haline dönüştürülmüştür.
Öyle mi, değil mi?
Gümrük’te geleceğin nesli hangi amaç için ve hangi kriterlere göre yetiştiriliyor? Gümrükleme sektöründe liyakatin kriterleri nelerdir? Ahlakın tanımı ne? Bu konularda T.C. Ticaret Bakanlığı üst yönetimi ve İGMD yönetimi lütfeder de açıklarsa, Gümrük Müşavirleri olarak hep birlikte öğreneceğiz!
Mehmet Çardak
Gümrük Müşaviri/Araştırmacı Yazar
m-cardak@windowsileve.com