Depremin Birinci yıldönümünde Esnaf ne durumda?

6 Şubat depreminin birinci yılını doldururken, esnaflar, işçiler ne durumdadır? Verilen sözler tutulmuş mudur? Yaraları sarıldı mı?

İskenderun Bakkallar ve Bayiler Odası Başkanı Mustafa Çöloğlu, Hak-İş Hatay Temsilcisi ve İskenderun Özçelik-İş Sendikası Başkanı Mehmet Güngör ve esnafa mikrofon uzattık.

Antakya Uzun Çarşı esnafı ve İskenderun’da Dönercilerle görüştük.

Esnaf sigorta, Bağ-Kur gibi borçların yeniden ertelenmesini istemektedir. Aldıkları kredilerin birinci yılını doldurduğunu ama depremden ötürü iş yapmadıklarını, nasıl ödeyeceklerini kara, kara düşündüklerini ifade ettiler. Kısaca devletin elini kendilerine uzatmasını ve yalnız bırakmamasını istemekteler.

Mustafa Çöloğlu (İskenderun Bakkal ve Bayiler Odası Başkanı)

Verilen Sözler Tutuldu Ama Esnafın Desteğe İhtiyacı Var.

Depremin üzerinden yaklaşık bir yıl geçti, Allah kimseye böyle bir felaket yaşatmasın. Bizim küçük esnafın 400-500 civarında esnafımız depremden mağdur oldu. Depremden etkilenen esnafın büyük çoğunluğuna konteynerler şeklinde iş yerleri teslim edildi. Bir kısım esnafımız iş yerine geçti, bir kısım ise anahtarlarını bekliyorlar, aldıklarına iş yerlerine geçeceklerdir. Esnafımız yapılan destek, kredilerle ayakta kalmaya çalışıyorlar. İş yerleri verildi ama bizim sıkıntımız artık şehir merkezine çok fazla insan gelmiyor. Bu durumda esnafımızın iş yapma imkanları olmamaktadır. Yani merkeze yakın mahallelerin inşaata başlaması ile esnafa yeni bir hareket getirir. Esnafımız İskenderun’u terk etmedi, işlerinin başındalar, iş yerlerini aldıkları için mutlular ama iş açısından mutlu değillerdir.

Hükümet açısından iş yerlerimizin bir yıl içinde verilecek hesabı yapıldı ise verildi. Biraz daha erken verilebilinirmiydi? Bence verilirdi. 7-8 Aylarda verilebilinirdi, bazıları verildi ama eksikleri çok fazlaydı. Bulunduğumuz yeri daha yeni tamamladılar, oluklar, yağmur meselesi sıkıntılarını yeni giderdiler. Buranın eksiği kalmadı, Lünapark tarafında yapıldı, kuraları çekildi, oranında anahtarlarını esnafımıza bir an önce verilmesini bekliyoruz.

Depremin üzerinden bir yıl geçti, depremden önce esnafın çektiği krediler vardı, bu kredilerin zamanı doluyor, esnafımızda iş yerlerine yeni, yeni geçtiğini düşünürsek, kazanmayan esnafımız bu yılını dolan kredileri nasıl ödeyecekler? Bu krediler bir yıl daha ertelenmesi gerekiyor. Biz kendimiz, üst kuruluşlarımız, görüşmeler yapılıyor, bu esnafın biraz daha rahatlaması için bir yıl daha ertelenmesi gerekmektedir.

KOSGEB Kredilerinden Küçük Esnafta Yararlansın.

KOSGEB Kredileri ilgili sıkıntılarımız var, bu krediler durduruldu, esnaflarımızın bir kısmı faydalandı ama başvuran, onaylanan esnaflarımız vardır. Bu KOSGEB kredileri bizim açımızdan son derece önemlidir. Bu krediler iki yıl ödemesiz ve faizsiz ödemelerdir. Bunun yeniden ne zaman açılacağı konusunda yetkililerden bir türlü ne cevap alamıyoruz! Biz bu anlamda netlik kazanmasını, kredi bekleyenlerin de bu krediden faydalanmasını istiyoruz. KOSGEB meselesinde esnaf ayrımı yapılmaktadır, 75 bin lira gelirin üzerinde veriliyor. Bayilere verilmiyor. Bu depremden çok acılar yaşandı, depremden zarar görmeyen cirosu düşük esnafa da verilmelidir. Bu bir destek olmalıdır.

Esnafın Bağ-Kur Borçlarının Bir Yıl Daha Ertelenmesini İstiyoruz.

Bir yıldır hiç kazanmayan, dükkanını açamayan esnafımızın bağ-kur ve sigortalarının devlet tarafından karşılanmasını istiyoruz. İnsanlar yaptıkları işle ancak geçimlerini sağlayabiliyorlar, şimdi bağ-kur, faizsiz erteleniyor. Sonuçta ödeyecekler, her günde yükseliyor, bir bağ-kur 4 bin lira iken şimdi ise 6 bin oldu. Bir esnafın toplamı 72 bin olacak bu da esnaf açısından büyük bir külfettir. Silinme ihtimalinin çok olacağını düşünmüyorum, uzun vadeli yapılandırma olursa iyi olur.

Mehmet Güngör (Hak İş Hatay Temsilcisi ve Özçelik İş Sendikası İskenderun Şube Başkanı)

Üyelerimizin Kalıcı Konutlara Kavuşmasını İstiyoruz.

6 Şubat depremi halen taptaze yaşamaktayız. 6 Şubat depreminde 26 sendika üyemiz işçimizi şehit verdik, 100 aşkın üyemizde yaralandı. Ölenlerimize Allahtan rahmet, yaralı arkadaşlarımıza da geçmiş olsun diyorum. Hak-İş Konfedaresyonu ve Özçelik İş Sendikası olarak sahalara inerek, öncelikle enkaz altındaki işçilerimize ulaşmaya gayret ettik. Özellikle üyelerimizin yiyecek ve barınma ihtiyaçlarını gidermeye çalıştık. Gelen yardımları 40 temsilcimizle dağıtmaya çalıştık, çadırları kurduk, çadırların arkasından kalıcı olan konteynerlere işçilerimizi yerleştirdik.

İSDEMİR Sitelerinde kiracı olarak oturan işçilerimize işveren 2700 işçimize konteynerler yaptırdılar. 2700 işçimiz İSDEMİR fabrikası sınırlarında konteyner sınırlarında yaşamlarını sürdürmektedirler. Diğer fabrikalarda işçilerin barınma ve temel ihtiyaçları için mücadele veriyorlar. Bizim temennimiz şudur: Bütün üyelerimizin konteynerlerden yani geçici konutlardan, kalıcı olan konutlara yerleşmesini istiyoruz. Buradan yetkililere ve işverenlere sesleniyorum: Üyelerimizin kalıcı konutları için bir özen göstermelerini istiyorum. Bu arada üyelerimize çok güzel sözleşmeler ve ücretler aldık, işverenlerimize teşekkür, üyelerimize sabırlarından ötürü teşekkür ederim. Bir de bizim sularımız yağmur yağdığı zaman çamur akmaktadır. Belediyenin bu kullanılan sular için çözüm bulmasını bekliyorum.

Olcay Torun (Dönerci Esnafı)

15 Yıldır ben bu işi yapmaktayım. Bu deprem bizi çok üzdü, başımızı yastığa koyduğumuzda korkuyoruz, yıllarca bu korku içimizden gitmeyecektir. Burada 17 dönerci bulunmaktadır. Bizlerin isteği şudur: Devlet bize yardımcı olsun, KDV, sigorta meselesinde yardımcı olsun. İşlerimiz gerçekten durgundur. Her şey fahiş artmış durumdadır, biz deprem bölgesindeyiz, bizi devlet yalnız bırakmasın. KDV, sigorta, stopaj gibi konularda indirim veya taksitlendirme bekliyoruz. Bu dönerci esnafı 400 aşkın insana ekmek vermektedir. Ben 15 yıldır, babam da 30 yıl buradan evini geçindirdi. Bizler işimizi devam ettirebilmemiz için devletin desteğini ihtiyacımız var. Yoksa işyerlerimizi kapatmak zorunda kalacağız.

Rıdvan Arslan (Antakya Kapalı Çarşı Esnafı)

Mağzalarımız Yıkılacak Ama Yenisi Yapılmadan Biz Ne yaparız? Nereye Gideriz.

Ben Antakya Uzun Çarşıda esnafım, depremden bir ay sonra dükkanımızı açtık, depremden bu yana çarşımızda herhangi bir ciddi çalışma olmadı, her yer yıkık, dökük durumdadır. Bir an önce molozları kaldırsınlar, yıkık yerleri yıksınlar, yol ve dükkanlarımızın üstlerini onarsınlar istiyoruz. Yetkililer mağzaların yıkılacağını söylüyor ama yenisi yapılmadan nereye gideceğiz? Esnaf ayrıca buranın çamur, ve pis durumundan şikayetçidir. Eskiden yağmurlu günlerde işimiz olurdu, şimdi yağmur yağdığı zaman buraya kimse gelmiyor, çünkü Antakya’da yağmurlu havada sığınacak yer yoktur, bu konuda da bir çözüm bulunmalıdır. Yoksa her gün siftahsız gitmek zorunda kalıyoruz.

Ahmet Varol (Uzun Çarşıda Esnaf)

Şehrimizin ve Uzun Çarşının sorunu alt yapı idi depremden sonra da daha büyük bir felaket olmuştur. Alt yapıyı düzeltmeden üstün yapılması sorunları çözmüyor. İki aydır HATSU’yu çağırıyoruz bir türlü gelmiyorlar. Düzelir mi? Onu bilemem ama biz yağmur, çamur, içinde iş yerimizi açmaya çalışıyoruz.

HÜSEYİN GÜLER