Dünya Cinsel Sağlık Birliği (WAS), 4 Eylül’ü Dünya Sağlık Günü olarak ilan ederken, Bu yılın sloganı “Covid-19 günlerinde cinsellik” olarak belirledi

Dünya Cinsel Sağlık Birliği  (WAS) 4 Eylül’ü Dünya Sağlık Günü olarak ilan ederken, bu yılın sloganını “Covid-19 günlerinde cinsellik” olarak belirledi.

Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Dilek Sarıkaya, 4 Eylül Dünya Sağlık Gününde özellikle Cinsel Sağlıkla ilgili yaptığı değerlendirmede,  Her üç kişiden birinin cinsel işlev bozukluğu yaşarken,  Cinsel sorunların kaynağı bilgisizlik ve yanlış inanışlar olduğunu,  Her üç kişiden birinin cinsel işlev bozukluğu yaşadığına dikkat çekti.

Cinsel bilgisizlik, eğitimsizlik, cinsellikle ilgili yanlış bilgi ve inanışların cinsel sorunlara yol açtığını belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Dilek Sarıkaya, doğru bilgilendirmenin önemine işaret ederken,  Her üç kadından birinde cinsel istek ve uyarılma bozukluğu görüldüğünü, erkeklerin ise yaklaşık yüzde 40’ının yaşamları boyunca en az bir cinsel işlev bozukluğu yaşadığına  vurgu yaptı.  Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Dilek Sarıkaya, dünyada her üç kişiden birinin cinsel işlev bozukluğu yaşadığının altını çizerken, Dünya Cinsel Sağlık Birliği (WAS), 2010 yılında cinsel sağlık konusunda toplumsal farkındalık yaratmak amacıyla 4 Eylül’ü Dünya Sağlık Günü olarak ilan ettiği gibi,  bu yılın sloganını ise “Covid-19 günlerinde cinsellik” olarak belirlendiği kaydedildi.

Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Dilek Sarıkaya, Dünya Cinsel Sağlık Günü’ne ilişkin yaptığı değerlendirmede ,  “Mutlu cinsel yaşam için saygı, iletişim ve paylaşım şart” ifadesinde bulunurken,

Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) cinsel sağlık kavramını, “cinsellikle ilgili fiziksel, duygusal, zihinsel ve sosyal bir iyilik hali” olarak tanımladığını hatırlatarak değerlendirmelerine şöyle devam etti:

  “Buna göre cinsel sağlık sadece hastalık veya işlev bozukluğunun olmaması ile sınırlı değildir. Cinselliğe ve cinsel ilişkilere olumlu ve saygılı bir yaklaşımın yanı sıra zorlama, ayrımcılık ve şiddet içermeyen, zevkli ve güvenli cinsel deneyimler yaşama imkânını da gerektirir. Mutlu ve doyumlu bir cinsel yaşam için karşılıklı saygı ve eşler arası etkin iletişim ve paylaşım olmazsa olmazdır. Bireyin kendi bedenini tanıması, cinsel haz noktalarını fark etmesi ve bunu cinsel eşiyle paylaşmaktan kaçınmaması daha doyumlu bir cinsel ilişki yaşamasını sağlayacaktır. Kişilerin birbirlerine karşı sorumlu davranmaları, herkesin bir mahremiyeti olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır. Cinselliğin nasıl yaşanacağı her iki tarafın istek, onay ve rızası ile gerçekleştirilmelidir. Hiç kimse hoşlanmadığı bir cinsel davranışı yaşamak ya da sürdürmek zorunda bırakılmamalıdır.”

HER ÜÇ KİŞİDEN BİRİ CİNSEL İŞLEV BOZUKLUĞU YAŞIYOR

Yapılan araştırmaların cinsel sorunların dünya genelinde sık görüldüğüne işaret ettiğini kaydeden Dr. Dilek Sarıkaya, “Her üç kişiden birinin cinsel yaşamının herhangi bir döneminde en az bir cinsel işlev bozukluğu yaşadığı bilinmektedir. Çeşitli toplum ve kültürlerde yapılan çalışmalar, cinsel işlev bozukluklarının rastlanma sıklığında kültürel ve toplumsal etkenlerle ortaya çıkan bazı farklılıklar olduğunu göstermektedir. Cinselliğin bir tabu olarak algılandığı ülkelerde, cinselliğin konuşulmaması, yasaklanması, formel bir cinsel eğitimin olmaması, cinsellikle ilgili yanlış inanışların olması ve bekarete atfedilen önem, kadınlarda vajinismusun ve cinsel istek bozukluklarının, erkeklerde ise cinsel istek ve boşalma bozukluklarının daha yüksek oranlarda rastlanmasına yol açmaktadır. Yine cinsel deneyimin yetersiz olduğu toplumlarda erkeklerde erken boşalma, kadınlarda ise çeşitli orgazm güçlüklerinin daha sık rastlandığı gözlenmektedir” diye konuştu.

KADINLARDA CİNSEL İSTEK VE UYARILMA BOZUKLUĞU GÖRÜLÜYOR

 “Araştırmalar, kadınların yüzde 30 – yüzde 60’ının yaşamları boyunca en az bir cinsel işlev bozukluğu yaşadığını göstermektedir” diyen Dr. Dilek Sarıkaya, “Cinsel istek bozukluğu ve uyarılma bozuklukları en sık görülen cinsel işlev bozukluklarıdır. (Her 3 kadından 1’inde). Gelişmiş ülkelerde daha çok ileri yaşlardaki kadınların tedavi amacıyla başvurduğu, ülkemiz gibi gelişmekte olan ülkelerde ise genç-orta yaş kadınların cinsel sorunların çözümü için arayışa yöneldiklerini görmekteyiz. Ülkemizde kadınlarda en sık görülen cinsel sorun cinsel isteksizliktir ancak sağlık kuruluşuna en sık başvuru nedeni vajinismustur” dedi.

ERKEKLERDE ERKEN BOŞALMA GÖRÜLÜYOR

Dr. Dilek Sarıkaya, yapılan araştırmaların, erkeklerin ise yaklaşık yüzde 40’ının yaşamları boyunca en az bir cinsel işlev bozukluğu yaşadığını gösterdiğini ifade ederek,  “Erken boşalma, erkeklerde en sık görülen cinsel işlev bozukluğudur ve yaklaşık 3-4 erkekten birinde görülmektedir” açıklamasında bulundu.

CİNSEL MİTLER CİNSEL SORUNLARA YOL AÇIYOR

Cinsel sorunların nedenlerine bakıldığında cinsel eğitimsizlik ve bilgisizliğin başı çektiğini kaydeden Dr. Dilek Sarıkaya, şunları söyledi:

“Cinsel bilgi, eğitim ve deneyim eksikliği, toplumun cinselliğe yaklaşımdaki katı, tabular ve yasakları içeren olumsuz tutumuyla da birleştiğinde birçok cinsel soruna ve cinsel işlev bozukluklarına yol açabilmektedir. Cinselliğe dair yanlış inanışlar (cinsel mitler) da cinsel sorunların ortaya çıkmasında etkili olmaktadır. ‘Erkek cinsel ilişkiye her zaman hazırdır’, ‘Cinsel ilişkiyi daima erkek başlatmalıdır’, ‘Kadın cinsel isteğini belli etmemelidir’, ‘Tüm fiziksel yakınlaşmalar cinsel ilişki ile sonuçlanmalıdır’, ‘Sevişmek cinsel birleşme demektir’, ‘Bir kez cinsel sorun yaşanıyorsa bu tekrarlayacak demektir’, ‘İlk cinsel ilişki kadın için ızdırap vericidir’ gibi doğruluğu sorgulanmadan kabul edilen cinsel mitler, cinsel sorunların ortaya çıkmasında büyük rol oynamaktadır.”

BAZI HASTALIKLAR DA CİNSEL SORUNLARA YOL AÇABİLİYOR

Çeşitli hastalıkların cinsel sorunlara yol açabileceğini belirten Dr. Dilek Sarıkaya, uzmana danışılmasının önemli olduğunu belirterek şu hatırlatmalarda bulundu:

 “Yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kalp yetmezliği, kronik böbrek ve karaciğer yetmezliği, kronik akciğer hastalığı, tiroid işlev bozukluğu ve diğer hormonal bozukluklar, multipl skleroz, parkinson ve epilepsi gibi kronik nörolojik hastalıklar, alkol ve uyuşturucu madde kullanım bozukluğu ve büyük ameliyatlardan sonra da cinsel sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Yine uzun süreli kullanılan bazı ilaçların (yüksek tansiyon ve kalp ilaçları, astım tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, epilepsi tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, psikiyatrik tedavi ilaçlarının bazıları) yan etkisi olarak da cinsel sorunlar görülebilmektedir. Bu gibi nedenlerle ortaya çıkan cinsel sorunlarda ilgili branş hekimine başvurmak ve gerekirse sizi cinsel işlev bozuklukları konusunda uzmanlaşmış bir hekime yönlendirmesini istemek faydalı olacaktır.”

Dr. Dilek Sarıkaya, “Cinsel sorunlara yol açabilecek psikiyatrik nedenler ise başta depresyon olmak üzere, ruhsal travmalar, anksiyete bozukluğu, cinsel fobi ve kaçınmalar, performans anksiyetesi, obsesif kompulsif bozukluklar, psikotik bozukluklar, alkol ve madde bağımlılığı ve yas sürecidir” diye konuştu.

VAJİNİSMUS TEDAVİ EDİLEBİLMEKTEDİR

Cinsel sorun yaşayan bireylerin, bu soruna yol açacak tıbbi bir neden bulunmaması halinde cinsel işlev bozukluklarının psikoterapisinde uzmanlaşmış bir psikiyatri hekimine başvurmaları önerisinde bulunan Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Dilek Sarıkaya,  “Özellikle kadınlarda en sık başvuru nedeni olan vajinismus cinsel terapi ile yüzde 100’e varan oranda tedavi edilebilmektedir. Vajinismus tedavisinde sanılanın aksine sakinleştirici ilaç veya alkol kullanımı, kızlık zarı operasyonu, genel anestezi altına cinsel birleşme, vajinal bölgeye anestezili krem kullanma ya da botox uygulanması gibi yöntemler etkili değildir ve çeşitli tıbbi sorunlara ve ruhsal travmaya yol açabileceği için kesinlikle önerilmemektedir” dedi.

CİNSEL SAĞLIK HİZMETİ ALMAK BİR HAKTIR

 “Cinsellik, yaşamın doğal ve sağlıklı bir parçasıdır” diyen Dr. Dilek Sarıkaya, şunları söyledi:

“Cinsel yaşam karşılıklı güven, doğruluk, bağlılık ve saygı üzerine temellendirilmelidir. Çocuk ve gençlerin cinsellikle ilgili konularda doğru bilgiye ulaşma hakları vardır ve akıllarındaki soru işaretlerini aileleriyle, güvendikleri kimselerle ya da sağlık hizmeti sunan kuruluşlarla rahatlıkla paylaşabilecekleri bir ortam sağlanmalıdır. Cinsel sorun yaşayan bireylerin ise cinsel sağlık hizmeti alma hakkı vardır. Bu nedenle rahatlıkla başvurabilecekleri, en doğru şekilde danışmanlık ve tedavi hizmeti alabilecekleri cinsel sağlık alanında çalışan daha fazla sayıda kuruma ihtiyaç vardır. Bu konuda hem eğitim kurumlarına hem de sağlık kuruluşlarına büyük iş düşmektedir.”