Atayurt Gazetesi -
$ DOLAR → Alış: / Satış:
€ EURO → Alış: / Satış:

Lozan Antlaşması 97 yaşında! Lozan Antlaşması’nın önemi ne?

Lozan Antlaşması 97 yaşında! Lozan Antlaşması’nın önemi ne?
  • 24.07.2020
  • Lozan Antlaşması 97 yaşında! Lozan Antlaşması’nın önemi ne? için yorumlar kapalı
  • 2.233 kez okundu

Ülkemiz tarihinde büyük önem taşıyan Lozan Antlaşması 97 yaşında. Osmanlı’nın Sevr anlaşması ile kaybedilen Anadolu’yu yeniden kazandıran Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923 yılında imzalanmıştı. İşte ülkemizin Kurtuluş Savaşı’ndaki zaferinin devamı niteliği taşıyan Lozan Antlaşması’nın önemi…

Kurtuluş Savaşı’nda kazanılan zafer sonrası Lozan Antlaşması, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre’nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri tarafından, Leman gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace’ta imzalanmıştır. Peki Lozan Antlaşması neden önemli?

LOZAN ANTLAŞMASININ ŞARTLARI

Fransızlarla imzalanan Ankara Anlaşması’nda çizilen sınırlar kabul edilmiştir.

Irak Sınırı: Musul üzerinde antlaşma sağlanamadığı için, bu konuda İngiltere ve Türkiye Hükûmeti kendi aralarında görüşüp anlaşacaklardı.

Türk-Yunan Sınırı: Mudanya Ateşkes Antlaşması’nda belirlenen şekliyle kabul edildi. Meriç Nehri’nin batısındaki Karaağaç istasyonu ve Bosnaköy, Yunanistan’ın Batı Anadolu’da yaptığı tahribata karşılık savaş tazminatı olarak Türkiye’ye verildi.

Adalar: Gökçeada ile Bozcaada özerk bir yönetime tabi tutulmak şartıyla (Türkiye antlaşmanın bu maddesini uygulamadı) Türkiye’de, diğer Ege Adaları İtalya’ya kaldı. İtalya’nın Türk sınırına yakın adaları silahsızlandırması kararlaştırıldı. Sevr Antlaşmasıyla Oniki Ada İtalya’ya diğer adalar Yunanistan’a bırakılmıştı. Oniki Ada ve Rodos 1945 yılında müttefiklerin eline geçti ve Nisan 1947’de resmen Yunanistan’a teslim edildi.

Türkiye-İran Sınırı: Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında 17 Mayıs 1639’da imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşması’na göre belirlenmiştir.

Kapitülasyonlar: Tamamı kaldırıldı.

Azınlıklar: Lozan Barış Antlaşması’nda azınlık, Müslüman olmayanlar olarak belirlenmiştir. Tüm azınlıklar Türk uyruklu kabul edildi ve hiçbir şekilde ayrıcalık tanınmayacağı belirtildi. Antlaşmanın 40. maddesinde şu hüküm yer almıştır: “Müslüman olmayan azınlıklara mensup Türk uyrukları, hem hukuk bakımından hem de uygulamada, öteki Türk uyruklarıyla aynı işlemlerden ve aynı güvencelerden yararlanacaklardır. Özellikle, giderlerini kendileri ödemek üzere, her türlü hayır kurumlarıyla, dinsel ve sosyal kurumlar, her türlü okullar ve buna benzer öğretim ve eğitim kurumları kurmak, yönetmek ve denetlemek ve buralarda kendi dillerini serbestçe kullanmak ve dinsel ayinlerini serbestçe yapma konularında eşit hakka sahip olacaklardır.”[6] Batı Trakya’daki Türklerle, İstanbul’daki Rumlar dışında, Anadolu ve Doğu Trakya’daki Rumlar ile Yunanistan’daki Türkler’in mübadele edilmeleri kararlaştırıldı.

Savaş tazminatları: İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı nedeniyle istedikleri savaş tazminatlarından vazgeçtiler. Sadece Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç bölgesini verdi.

Osmanlı’nın borçları: Osmanlı borçları, Osmanlı İmparatorluğu’ndan ayrılan devletler arasında paylaştırıldı. Türkiye’ye düşen bölümün taksitlendirme ile Fransız frangı olarak ödenmesine karar verildi. Düyun-u Umumiye idare heyetinde bulunan yenik Alman İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu devletlerinin temsilcileri idare kurulundan çıkartılmış ve kurumun faaliyeti devam ettirilerek antlaşmayla birlikte yeni görevler verilmiştir. (Lozan Barış Antlaşması madde 45,46,47…55, 56).

Boğazlar: Boğazlar, görüşmeler boyunca üzerinde en çok tartışılan konudur. Sonunda geçici bir çözüm getirilmiştir. Buna göre askeri olmayan gemi ve uçaklar barış zamanında boğazlardan geçebilecekti. Boğazların her iki yakası askersizleştirilip, geçişi sağlamak amacıyla başkanı Türk olan uluslararası bir kurul oluşturuldu ve bu düzenlemelerin Milletler Cemiyeti’nin güvencesi altında sürdürülmesine karar verildi. Böylece Boğazlar bölgesine Türk askerlerinin girişi yasaklandı. Bu hüküm, 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile değiştirilmiştir.

Yabancı okullar: Eğitimlerine Türkiye’nin koyacağı kanunlar doğrultusunda devam etmesi kararlaştırıldı.

Patrikhaneler: Dünya Ortodokslarının dini lideri durumundaki patrikhanenin siyasi yetkilerinden arındırılarak İstanbul’da kalmasına izin verildi.

ZAFER SONRASI BARIŞ İÇİN GÖRÜŞMELER BAŞLADI

TBMM Hükümeti’nin Yunan kuvvetlerine karşı elde ettiği zaferin akabinde Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalanmıştır. Bunun üzerine Sevr’in tarafı olan İtilaf Devletleri 28 Ekim 1922’de TBMM Hükümeti’ni Lozan’da toplanacak olan barış konferansına davet ettiler. Lozan’da barış şartlarının görüşülmesi için Mustafa Kemal Atatürk İsmet Paşa’yı görevlendirmiştir. Mudanya görüşmelerine de katılan İsmet Paşa’nın Lozan’a baş temsilci olarak gitmişti. Bu süreçte İsmet Paşa Dışişleri Bakanı oldu ve çalışmalar hızlandırıldı. İtilaf Devletleri Lozan’a TBMM Hükümeti üzerinde baskı kurmak için İstanbul Hükûmeti’ni çağırsalar da bu duruma tepki gösteren TBMM Hükümeti, 1 Kasım 1922’de saltanatı kaldırmıştır.

Lozan Antlaşması 97 yaşında!

TBMM Hükûmeti Lozan Konferansı’na Misak-ı Milliyi gerçekleştirmeyi, Türkiye’de bir Ermeni devletinin kurulmasını engellemeyi, kapitülasyonları kaldırmayı, Türkiye ile Yunanistan arasındaki sorunları (Batı Trakya, Ege adaları, nüfus değişimi, savaş tazminatı) çözmeyi ve Türkiye ile Avrupa devletleri arasındaki sorunları (ekonomik, siyasal, hukuksal) çözmeyi amaçlamış Ermeni yurdu ve kapitülasyonlar hakkında anlaşma sağlanamazsa görüşmeleri kesme kararı almıştır.

Lozan’da 20 Kasım 1922’de başlayan ilk görüşmelerde Osmanlı borçları, Türk – Yunan sınırı, boğazlar, Musul, azınlıklar ve kapitülasyonlar üzerinde durulmuş ancak kapitülasyonların kaldırılması, İstanbul’un boşaltılması ve Musul konularında anlaşma sağlanamamıştır.

Temel konularda tarafların taviz vermeye yanaşmaması üzerine 4 Şubat 1923’te görüşmeler kesildi. Tabii bu savaş ihtimalini gündeme getirdi. Başkomutan Mareşal Mustafa Kemal Paşa Türk Ordusu’na savaş hazırlıklarının başlamasını emretti ki Sovyetler Birliği de yeniden savaş çıkarsa bu sefer Türkiye’nin yanında savaşa gireceğini ilan etti. Haim Nahum Efendi öncülüğündeki azınlık temsilcileri de Türkiye’yi destekleyerek arabulucu oldular. Yeni bir savaşı ve kendi kamuoyunun tepkisini göze alamayan İtilaf Devletleri barış görüşmelerini tekrar başlatmak için Türkiye’yi tekrar Lozan’a çağırdı.

Taraflar arasında karşılıklı verilen tavizler ile görüşmeler 23 Nisan 1923’te tekrar başladı. 24 Temmuz 1923’e kadar devam eden görüşmeler ile bu süreç Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanması ile sonuçlanmıştır. Taraf ülkelerin temsilcileri arasında imzalanan anlaşma, uluslararası anlaşmaların ülke meclislerince onaylanmasını gerektiren yasalar gereğince taraf ülkelerin meclislerinde görüşülmüş ve Türkiye tarafından 23 Ağustos 1923’te, Yunanistan tarafından 25 Ağustos 1923’te, İtalya tarafından 12 Mart 1924’te, Japonya tarafından 15 Mayıs 1924’te imzalanmıştır. İngiltere’nin anlaşmayı onaylaması ise 16 Temmuz 1924 tarihinde olmuştur. Anlaşma, tüm tarafların onaylarında dair belgeler resmi olarak Paris’e iletildikten sonra, 6 Ağustos 1924 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Sözcü Gazetesinden alıntı

HATAY BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ’NDEN ENGELLİ VATANDAŞIN TALEBİNE YERİNDE ÇÖZÜM
Hatay Büyükşehir Belediyesi, engelsiz bir yaşam için engelli bireylere destek olmaya ve günlük yaşam içerisinde önlerine çıkan sorunlara çözüm üretmeye...
BAŞKAN MEHMET ÖNTÜRK’TEN GÜNDEME DAİR ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR: 2 YILLIK SÜREÇTE 1 MİLYON FİDANI TOPRAKLA BULUŞTURACAĞIZ!
Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Öntürk, Büyükşehirin Belen ilçesinde gerçekleştirilen Temmuz ayı meclis toplantısında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Toplantıda yaptığı...
TİP HATAY İL ÖRGÜTÜNDEN DAYANIŞMA YEMEĞİ
Türkiye İşçi Partisi Hatay İl Örgütü, Samandağ Belediye Başkanı Emrah Karaçay ve siyasi parti temsilcilerinin de katıldığı Dayanışma Yemeği  düzenlendiğini...
EĞİTİM-İŞ’TEN AKP’Lİ AHMET HAMDİ ÇAMLI’NIN SÖZLERİNE SERT TEPKİ:  SALTANATLAR YIKILDI, CUMHURİYET İLELEBET YAŞAYACAK!
Eğitim – İş, Yeliz takma adıyla bilinen AKP’li Ahmet Hamdi Çamlı’nın Cumhuriyet’le ilgili açıklamalarına sert tepki göstererek, “Saltanatlar yıkıldı, Cumhuriyet...
BAŞKAN MEHMET ÖNTÜRK: KENDİMİ GENÇLERE BORÇLU HİSSEDİYORUM
Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Öntürk, 6 Şubat depremlerinden sonra “Hatay Ayağa Kalkıyor” sloganıyla başlatılan ve son süratle devam eden...
HATAY BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ AİLE ZİYARETLERİNE DEVAM EDİYOR
Hatay Büyükşehir Belediyesi,  sosyal belediyecilik anlayışıyla çalışmalarını il genelinde aralıksız sürdürüyor. Hatay Büyükşehir Belediyesi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı...
ANTAKYA BELEDİYESİ TÜM BİRİMLERİYLE MAHALLELERDE ÇALIŞMALARINI SÜRDÜRÜYOR
Antakya Belediyesi, tüm birimleriyle Antakya’nın 95 mahallesinde ihtiyaç duyulan tüm çalışmalarını sürdürüyor. Antakya Belediyesi’nden yapılan açıklamada; birçok mahallede gerçekleştirilen çalışmaların...
ANTAKYA BELEDİYESİ’NDEN YANGINDAN ETKİLENEN MAHALLELERDE TEMİZLİK ÇALIŞMALARI
Antakya Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü ekipleri, geçen hafta Antakya’nın birçok mahallesinde yaşanan yangınlardan etkilenen mahallelerde temizlik çalışması gerçekleştirdi. Antakya Belediyesi’nden...
DÖRTYOL’DA HIRSIZLIKTAN ARANAN BİR KİŞİ YAKALANDI
Hatay’ın Dörtyol ilçesinde, Hırsızlıktan hakkında hapis cezası bulunan bir kişi yakalandı. Hatay Valiliğinden yapılan açıklamaya göre, Hatay Emniyet Müdürlüğü görevlilerince...
İSKENDERN’DAKİ GÜNÜ BİRİK EVLERDE YİNE FUHUŞ VAKASI
Hatay’ın İskenderun ilçesinde günü birlik olarak kiralanan evlerde yine fuhuş vakası yaşandığı belirtildi. Hatay Valiliğinden yapılan açıklamada,  Hatay Emniyet Müdürlüğü...
SAMANDAĞ BELEDİYESİ, BOĞULMALARA KARŞI SAHİLE UYARI LEVHALARI YERLEŞTİRDİ
Samandağ Belediyesi, sahil bölgesinde vatandaşların güvenliği için Sahilde rip akıntılarından kaynaklanan tehlikeler ve özellikle rüzgarlı, fırtınalı havalarda Denize girmenin oluşturabileceği...
HATAY BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SURİYE’DEKİ YANGINA MÜDAHALE ETTİ
Hatay Büyükşehir Belediyesi, Suriye’de başlayarak sınır bölgelerine doğru ilerleyen orman yangınına, Orman Genel Müdürlüğü (OGM), AFAD ve Jandarma Genel Komutanlığı’yla...
HATAY BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ HASTA NAKİLLERİNE DEVAM EDİYOR
Hatay Büyükşehir Belediyesi , Sağlık ve Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı’na bağlı Hasta Nakil Birimi çalışmalarına devam ediyor. Hatay Büyükşehir Belediyesi...
İSKENDERUN’DAKİ HURDACILARA OPERASYON: 8 İŞYERİNE İDARİ YAPTIRIM
Hatay’ın İskenderun ilçesindeki Hurdacılara yönelik düzenlenen operasyonda 8  işyerine yaptırım cezası uygulandığı belirtildi. Hatay Valiliğinden konuya ilişkin yapılan açıklamada, Hatay...
DÖRTYOL’DA  BİR EVDE ÇOK SAYIDA UYUŞTURUCU VE SİLAH YAKALANDI
Hatay’ın Dörtyol ilçesinde bir evde yapılan aramada, çok sayıda uyuşturucunun yanı sıra, ruhsatsız tüfek ve tabanca mermisi yakalandı. Hatay Valiliğinden...
ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

YORUM YAZ