Beş bin yıllık mozaik sanatının sürdürüyoruz!
Hatay’ın Antakya ilçesi Osmanlı döneminde yapılan tarihi Kurşunlu Handayız. Kurşunlu Han mozaik sanatının işlendiği bir yerdir. Pandemi dolaysıyla bir süre kapalı kalmış. Şimdilerde ise tek, tük mozaik sanatçıları atölyelerini açıyorlar. Müşteri gelmese de mozaik eserlerini yapmaya devam ediyorlar. Pandemi sonrasına bir hazırlık ama nereye kadar işlerini sürdürürler kendileri de bilmiyor.
Mozaik sanatında uzun yıllardır çalışan ve aynı zamanda bu işin öncülüğünü yapan Elif Kocaoğlu, Antakya için “5 bin yıllık bir mozaik tarihine sahip Antakya vardır. Bizim bilgilerimize göre bu sanatın Antakya’dan dünyaya yayıldığı şeklindedir. Antakya yine dünyada ilk cam bulunuşuna ve ilk ışıklandırma sistemine de öncülük etmiştir.” Ekliyor biz bu tarihi mirasa sahip çıkıyoruz. Hasan Gültekin mühendis ama bu işi yürütmeye çalışıyor. Diğer mozaik sanatçıları da devletin bu alana sahip çıkması gerektiğini belirtiyorlar.
Elif( Kocaoğlu)Kültekin:
Bu El Sanatını Gençlere Miras Olarak Bırakmak İstiyoruz.
Bizim atölyemiz tarihi Kurşunlu Handayız. Burada bir mozaik atölyemiz var. Mozaik sanatını tanıtmaya ve yeni nesillere aktarmaya çalışıyoruz. Mozaik sanatının 5 bin yıllık bir tarihe sahiptir, buradan dünya ya yayıldığını düşünüyoruz. Bulunan eserlerden bu bilgilere ulaşabiliyoruz.
Bizim çalışmalarımız geçmişte yani 5 bin yıllık mozaikleri kullanarak eserlerimizi üretmekteyiz. Biz replikalarını yapmaktayız. Şimdi yelpazeyi biraz daha genişlettik. Masa süsleri, duvar süsleri artı toka, kitap ayraçlarına kadar bir sürü obje üzerine mozaik işlemeleri yapıyoruz.
Biz yurt içi ve yurtdışı ülkelerine büyük ebatlı işlemeler gönderiyoruz. Yine Antakya ilçemize gelen turistlere satışlar yapmaktayız. Turistlerden çok güzel takdirler alıyoruz. Önceleri sadece antik çalışmaların replikalarını görebiliyorlardı, şimdilerde biz kadınlar işin içine girince modern çalışmalar, dekoratif ürünler, dediğim gibi daha küçük objeler, her turistin bütçesini sarsmadan küçük ürünler dahil büyük çalışmalarda yapıyoruz.
Mozaik sanatı biraz daha genişlemelidir. Ben yaklaşık 15 yıldır bu işi yapıyorum. Önceleri hobi olarak başladım. Yine Halk Eğitim Merkezlerinde eğitim vermekteyim. Bizim amacımız bu el sanatını gençlere aktarmak istiyoruz. Daha geniş kitlelere ulaşabilmek için farklı projeler yapılabilinir.
El sanatına ilgi gösterenler, baylar, bayanlar, gençler, doktorlar gibi insanlar bu sanata ilgi gösterdiler. Bu ilgi beni daha da mutlu etmektedir.
Çalışmalarımız: Doğal taşlar, sadece demircilerin kullandığı kerpetenlerle, taşları kırarak o şekilde çalışmalar yapmaktayız.
Pandemi döneminde bütün esnaf gibi çok mağdur olduk. Kurşunlu han uzun dönemdir kapalıydı, dışarıdan da gelen, giden olmadığı için satış, tanıtım yapamadık. Devletten bir destek göremedik, zaten Kurşunlu Han valiliğin himayesinde, yani biz valiliğin kiracısıyız. Umarım yapılır diye düşünüyoruz. Bekleyip göreceğiz.
Bu el sanatını genç nesillere aktarma imkanları yakalarız, bu el sanatını Türkiye ve Dünyaya tanıtma şansını yakalarız.
Hasan Kültekin (Mozaik Sanatçısı)
Bu Sanatın Gelişmesi ve Kalıcı Olması İçin Cumhurbaşkanı ve Kültür Bakanı Destek Vermelidir.
Antakya’nın tarihi mitolojik mozaik kültürünü sürdürmeye çalışıyoruz. Kurşunlu Handa iki atölyeden birisiyiz, yine Antakya’da 15 mozaik atölyesinden bir tanesiyiz. Bu güne kadar Elfin Mozaik olarak yurt içi ve yurtdışı fuarlara katıldık. Yurtiçi ve yurtdışı fuarlara katılarak bizim bu sanatı tanıtmaya çalıştık. Biz Kültür Bakanlığından ve Sivil Toplum örgütlerinden daha fazla destek bekliyoruz. Bu güne kadar destek alsak da bunun yeterli olduğunu söylemek zordur.
Mozaik sanatı antik Roma’nın çağdaş sanatlarda birisidir. Biz de günümüzde çağdaş yolda ilerletiyoruz ve halkımızdan destek görüyoruz. Geri dönüş atıklardan çalışmalar yapıyoruz, milletimiz bizim yaptıklarımızı ilgi ile izlemektedir. Yine mozaik sanatının hem Antakya’nın hem de Türkiye’nin tanıtılmasında bir araç olduğunu düşünüyorum. Mozaik sanatının hak ettiği yere gelmesi için mozaik atölyeleri ve sanatçıların çoğaltılması gerekmektedir. Bunun olabilmesi için başta Kültür Bakanlığının, belediyelerin daha fazla kurslar açması, sanatçı ve sanatseverlere destek de bulunması gerekiyor. Bizim bakış açımız umutludur, çünkü 15 yılda çok yol aldık. Biz ve diğer mozaik atölyeleri bu sanatın tanıtılmasında büyük emekler verdiler, önümüzdeki yıllarda daha fazla tanıtacaklardır.
Salgın hastalık döneminde ciddi sıkıntılar çektik. Kiramızı ödeyemez hale geldik. Cumhurbaşkanlığı, Kültür Bakanlığı ve Hatay Büyükşehir Belediyesi Antakya ve Türkiye’nin tanıtımını biraz daha ileriye taşıyacak bu sanat dalına daha fazla destek verilmesini arzu etmekteyiz. Bizim el becerilerimiz yeterli değildir, devletin kurumları bize yardımcı olmak zorundayız.
Mehmet Usta’da eşi ve çocukları ile birlikte mozaik atölyesinde çalışmalar yapmakta ve pandeminin bitmesi ile birlikte çalışmaların yeniden hızlanacağını ifade etmektedir.
HÜSEYİN GÜLER