Antakya Uzun Çarşı Esnafı: Tek ayakta kalan çarşımıza sahip çıkalım!

6 Şubat’ta Kahramanmaraş depremi ile Hatay’ın merkez ilçesi Antakya büyük bir felaket yaşadı. Antakya merkez ilçesi bütünü ile depremde ya yıkıldı, ya da ağır hasarlı olarak çıktı. Antakya’da merkez ilçede oturanların tamamı Antakya’dan ayrıldılar. Başka ilçelere ve illere taşındılar.

Antakya ilçesi merkezinde belediye binaları, valilik ve diğer tüm devlet kurumlarının binaları da yıkıldı. Artık bu kurumlarda Antakya’nın merkezinde hizmet vermiyorlar.

Hatay’ın  7 ilçesi depremden zarar gördü, 7 ilçenin özellikle merkezleri yıkıldı ve ayakta az sayıda bina kalmıştı.

Antakya ilçesi merkezinde hemen, hemen sağlam bina yoktur. Bütün mahaller yıkılmış ve tek bir insan yaşamıyor. Antakya merkezinde tek, tük yolcuya ve birkaç büfeye rastlayabilirsiniz. Onunun dışında yer bulamazsınız. Tek, tek mahalleri gezdim, bütün mahalleler boşalmış ve gece hayalet şehir görünümündedir.

Antakya’nın büyük parkında ise bir tek insana rastlayabildim. Simit alacak ve ekmek alacak yeri yoktur.

Hatay Büyükşehir belediye başkanı Doç.Dr. Lütfü Savaş’ta bütün açıklamalarında “Hatay’ın sorunlarını benim belediye olarak çözmem mümkün değil, 8 bakanla birlikte çözelim” çağrısında bulunmaktadır.

Antakya’nın kapalı çarşısının ise yüzde 50-60 yıkılmış durumdadır. Esnaf molozlar bir tarafta, dükkanları bir tarafta hizmet vermeye başlamış.

Çarşının ayakta kalan dükkanların %60 açmış durumda ama müşteri gelmiyor. Su yok, elektrik düzenli gelmiyor, yerler tozdan, dumandan geçilmiyor.

Esnaf dükkanlarının bu kötü şartlara rağmen çalıştırmaya çalışıyor ama konteyner kentlere, merkez dışı mahallere otobüs ve dolmuş olmadığından kimsenin gelmediğini belirtiyorlar.

Çarşının güvenlik sorunu olduğunu ve çarşının zaten depremden zarar gördüğünden, her şeyin ortada olduğunu belirtiyor.

Son olarak çözüm olarak Hatay valisini, Hatay büyükşehir belediye başkanı ve Antakya belediye başkanını toplantıya davet ederek, çarşının yeniden inşası için görüşelim ve onlar ne yapabilecekler bize anlatsınlar; biz de imkanlarımız neyse elimizi taşın altına koymaya hazırız diyorlar.

Esnaf yine dükkan kiralarının son zamlardan sonra büyük artıştan ötürü önümüzdeki günlerde dükkanların ayakta kalıp, kalmayacağını ifade ediyorlar. Önümüzü göremiyoruz, hükümet, belediye ortak çalışarak, son ayakta kalan bu yeri biraz olsun ayağa kaldıralım diyorlar.

Çarşıyı tek, tek gezdik, tek, tek insanlarla görüştük, mikrofon uzatarak sorun ve çözümleri sorduk.

Bülent Sakuçoğlu (Çarşı Esnafı)

Çarşı Esnafı Kendi İmkanları ve Özverisi İle Depreme Direnmeye Çalışıyor.

Kahramanmaraş merkezli depreminden 7 ay geçti. Buradaki esnafımız kendi imkanları ile dükkanlarını 3-4 ay sonra kendi özverisi ile açmaya başladılar. Bizim esnaflar olarak elektrik, su ve temizlik sorunları ise yerel yönetimler tarafından “bizim imkanımız yok”  gerekçesi ile geri çevriliyor. Ben iki aydır dükkanımı açtım ve su ihtiyacımı taşıma su ile giderebiliyorum. HATSU’ya gidiyoruz bize söyledikleri “yerin altı ne kadarı kötü ise yerin üstü de o kadar kötü” diyorlar! Kötü ise neden yapılmıyor? Su sıkıntımız var, çarşımız toz, duman içindedir, biz kendilerine ilettik temizlik için günlük iki tanker su getirseler temizlenir. Antakya gibi yerde nasıl su yoktur, asi nehri yanımızda, deniz yanımızda bunlar kabul edilemez itirazlardır. Büyükşehir belediyesi gidip, asi nehrinin kenarındaki demirleri onarıyorlar. Oralarda yürüyecek insan yoktur. Önceliği bu mu olmalıdır? Duvarlar onarılıyor, yarın yeniden yapılacak, bunlar halkın ödediği vergilerden yapılmaktadır. Hatay büyükşehir belediyesi geçmişe dönük su paralarını alıyor, Kahramanmaraş ve Malatya belediyeleri almıyor ama bizim belediyemiz almaya devam ediyor.

Ben her gün sabah İskenderun’dan geliyorum, akşam gidiyorum. Hatay büyükşehir Honda kavşağından-bu tarafa hat işletmiyor. İnsanları yol kenarında kurulan konteyner kentlere PAC dediğimiz şehir dışı otobüsler yapmaktadır. Her konteyner bir mahalle demektir. Neden büyükşehir bu güzergahlara hat koymaz, merkezi hükümetten yardım mı bekler?  İnsanlar yolda kalıyor, balık istifi olduğu için sıcaklarda nefes alamıyoruz. Yine neden özel afet bölgesi ilan edilmez. Valinin kendi ifadesi burada 60 bin bina yıkıldı veya yıkılacak, özel afet bölgesi ilan edilmesi için bütünün mü yıkılması gerekir, ben hükümetin, belediyenin görevlerini yapmadıklarını düşünüyorum.

Hasan Canım (Çarşı Esnafı)

Bize Üvey Evlat Olarak Görüyorlar.

Bizim önemli sorunlardan biri enkazlar kaldırılmadı. Sanki biz burada üvey evlat gibiyiz. Bizim uzun çarşı esnafı çalışmak istiyor ama ellerinden yeterince imkanlar olmadığından ancak böyle gidiyor. Bizim sorunlarımızı ancak devlet çözebilir, hiçbir milletvekili bize yardımcı olmuyorlar. Bakın hem dükkanlarımızda hem evimizde su yoktur. Hijyenik ve arkasından gelecek hastalıklar bizi ürkütüyor.

Ali Doğru (Çarşı Esnafı)

Çok Kötü Şartlarda Dükkanlarımızı Açtık.

Tüm Hatay ve diğer deprem bölgelerine geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Biz esnaflar olarak; Çok kötü şartlarda dükkanlarımızı açtık, fakat yetkililerden şunu bekliyoruz: Bir an önce enkazların kaldırılması, çarşıya çeşmenin konulması, yerlerin yıkanması, çarşının temizlenmesi, bizim esnaf olarak ricamız bunlardır.

Hakan Can (Çarşı Esnafı)

Sayın, Cumhurbaşkanımız, Sayın, Belediye Başkanımız Bize Elinizi Uzatın.

Hatay ve Antakya’dan Türkiye’ye selam olsun. Esnaf olarak halkımızı dükkanlarımıza bekliyoruz, çarşının bazı işleri yapılıyor, önemli bir sıkıntımız var; Belediyemiz ve devletimizden çarşı enkazlarının kaldırılması, çarşımızın yeniden eski haline gelmesini istiyoruz. Hatay ve Antakya’dan giden insanlarımızın yeniden dönmesini istiyoruz. Hatay medeniyetler şehrinin ayakta kalmasını istiyoruz.

Cumhurbaşkanımıza, belediye başkanımıza sesleniyorum; Medeniyetler şehri Hatay’ı yeniden ayağa kaldırmak için elinizi uzatın diyorum.

Hüseyin Bostancı ( Çarşı Esnafı)

Hatlar konulmalı ve ulaşım Sağlanmalıdır.

Çarşımızın güzel çalışması için toz ve dumanın önüme geçilmesi, ilaçlamanın yapılması gerekir. Yıkılmaya yüz tutmuş dükkanlar var, tehlike arz ediyor ve temizlenmesi gerekir. Elektrik kesintileri çok sık olmaktadır. Bir de ulaşım sağlanması gerekir, yoksa müşterilerimiz çarşıya gelemiyor, bütün insanları arabası yoktur. Ulaşım sağlanmazsa biz burada boşuna bekleriz.

Yusuf Altok (Çarşı Esnafı)

Yıkılan Dükkanlar Onarılsın ve Açılsın.

Antakya çarşısının ayakkabıcılar çarşısının %10 yıkılmış ve %90 sağlamdır. Diğer Antakya kapalı çarşısının bölümleri ise büyük yıkım vardır. Valimiz geldi, bizi dinledi ve enkazların kaldırılmasını söyledi. Hatay büyükşehir ve Antakya belediyeleri ise bizimle ilgilenmiyor, bakmıyor. Benim önerim Hatay büyükşehir, Antakya belediyesi ve Hatay valisi ortak çalışır ve sorunlarımızı çözer ise bu çarşı yeniden ayağa kalkar.

Bizim çarşımıza biraz emek verilsin, yıkılan dükkanlar yapılsın bu çarşı Antakya ilçemize yeter. Yapılacak işler büyük değil ama yerel yönetim, hükümet birlikte buraya el atmalıdır. Müşterilerimiz gelmesi için halk otobüsleri koysunlar, insanlar o zaman gelir.

HÜSEYİN GÜLER