Limon Üreticileri: Bizde mi Ağaçlarımızı sökelim?

Hatay’ın Arsuz ilçesi, denizi, dağları ve limon üretimi ile Türkiye’nin gözbebeği bir ilçemizdir. 6 Şubat depreminin vurduğu yerlerden biridir. Üreticiler depremin yaralarını sarılmasını beklerken bu kez de ürettikleri limonun dalında kalması endişesi taşımaktadır.

Arsuz ilçesi yediveren limonu ile Hatay’ın %80 ve Türkiye’nin %30’nu karşılamaktadır. Kalite olarak ihracata yönelik üretim yapılmaktadır. Özellikle Rusya, Ukranya ve Ortadoğu ülkelerine ihracat yapmaktadırlar. Tabi Hatay’ın Cilvegözü, Zeytin Dalı, Yayladağ sınır kapılarının kapalı olması Ortadoğu ülkelerine ihracatı düşürmektedir. Deniz yolu ile ancak 12 günde bu ülkelere ulaşmaktadır. Sınır kapıları açık olsa bir günde ellerindedir. Üreticiler bu anlamda bu kapıların açılmasını istemektedir.

Bu sene rekolte güzel ama gel gör ki, hangi pazarda satacaklar! Üreticilerin önerisi ise ya hemen ihracat kapıları açılsın, ya da devlet bu ürünleri alsın ve kendisi değerlendirsin, onun dışında iç piyasada eritilmesinin mümkün olmadığını belirtiyorlar.

Limon üreticisi giden sene ürettiğinin ancak yüzde ellisini satabilmiş, giden seneden kalan bir zararları zaten var, bahçelerine zor bela bakabilmişler, bu sene de aynı akıbeti yaşarlarsa “iki yıl içinde sökeriz” diyorlar. Giden sene limonlarını 2-3 liradan satmışlar, bu sene de piyasada 1 lira üreticiyi kara, kara düşündürmektedir.

Limonların bir kısmı kesime hazır, yediveren ise Kasım ayında hazır hale gelecek ve yaza kadar süren bir kesme işlemi sürecektir.

Limon üreticileri kendi ürünlerine üzüldükleri kadar, İsrail’in ve Amerikan’nın, mazlum Filistin halkına uyguladıkları zulme kayıtsız kalmadıklarını ve Cumhurbaşkanına çağrıları “Hemen, somut bir adım atın ve bu savaşta Filistin halkının yanında yer alın” çağrısında bulunuyorlar.

Arsuz ilçesinde limon bahçelerini gezdik ve üreticilerle röportajlar yaptık.

İsmail Kıra (Limon Üreticisi ve Hacıahmetli Mahallesi Muhtarı)

Biz Arsuz ilçesinde limon bahçelerimiz bulunmaktadır. Arsuz ilçemizin CKS kayıtlarına göre 35 bin dönüm arazi limon bahçesi ve bundan ürün olarak da 135 bin ton da limon üretimi elde etmekteyiz. Kayıtların dışında %30-40 oranında bir üretim daha yapılmaktadır.

Arsuz ilçesinde üretim yapan çiftçilerimiz bir deprem yaşadılar ve mağdur oldular. Bir de bu sene limon ve diğer ürünlerden zarar görürsek, biz perişan oluruz. Giden sene zaten ürünümüzün yüzde ellisini satamadık, Pazar bulamadık ve yerlerde çürümüştür. Yetkililerden bize Pazar bularak ürettiğimizin ürünlerin satılmasını sağlasınlar.

Bizim kullandığımız girdiler %200-300 artmıştır. Giden sene ilaç litresi 80 lira olan bu sene 250 liradan almaktayız. Diğer girdilerimiz de aynı oranda artmıştır. Devletin çiftçiye el atmasını talep ediyoruz.

Bizim devletten vergi iadesi konusunda da tüccardan yana değil, üreticiden yana karar almasını bekliyoruz. Bir bizde vergi iadesi bulunmaktadır. Bu vergi iadesinin ihracatçı firmaya değil de, çiftçiye yansıtılırsa, çiftçinin azda olsa nefes alacağını düşünüyorum. Zaten narenciye ürünlerini ihracatçı boğmaktadır, devlet bizim Arsuz ilçemizde bir narenciye kooperatifi açsa, çiftçinin ürün pazarlama ve ilaç alımında kolaylık sağlanacaktır. Biz devletimize sırtımızı dayamak istiyoruz. Tüccar ve ihracatçının altında ezilmekten kurtulacağız.

Bu sene 11 ilde deprem yaşandı, bütün depremzedelerin acısı içimizde ama bu depremde en çok Hatay ili etkilendi, bu anlamda devletin Hatay ve üreticilerine ilişkin özel bir politikasının olmasını istiyoruz. Önerimiz şudur: İlaç, gübre ve mazot gibi girdileri devlet bize hibe, yarısını ödeme gibi destek olursa, çiftçimiz nefes alır ve gelecek yıl üretim yapmasını sağlanmış olacaktır. Adana ilimizde narenciye üreticisi ürettiklerini satamadıkları için ağaçlarını kesmektedir. Pazar bulsalar ve satsalar bunlar olmazdı, biz de aynı duruma düşmek endişesini taşıyoruz, yardım edilmez ise birkaç sene sonra aynı durumu yaşarız ve ayakta kalamayız.

Yanı başımızdaki Müslüman Filistin halkı vahşice katledilmektedir. Bu vahşet durdurulmalıdır. Hükümet ve özellikle Cumhurbaşkanımız bu Filistin devletinin tanınması, İsrail katliamının durdurulması konusunda somut adım atması gerektiğini düşünüyoruz. Hükümet net tutum almalıdır. Bizler canı gönülden Filistin halkının yanındayız, İsrail Siyonistlerinin karşısında olduğumuzu açıklıyoruz.

Memduh Horuz (Limon Üreticisi)

Biz birkaç dönem Ak Partiye oy verdik, milletvekilleri özellikle Ak Parti milletvekilleri mecliste el kaldırıp, indirme yerine gelsin Narenciye üreticilerinin durumunu bir yakından görsünler ve çözüm üretsinler istiyoruz. Mecliste el kaldır, indirmekle olmaz, bizim halimizi bir görsünler istiyorum.

Ali Turan (Limon Üreticisi)

Bir ağaç kolay yetişmiyor, biz ağaçlarımıza çocuklarımıza bakar gibi emek vererek büyütüyoruz. Yetiştikten sonra da bu ağaçların bakıma ihtiyacı vardır. Zaten bütün girdiler büyük zamlar aldı, biz bu girdileri alamaz hale geldik ve bunları kullanmaz isek ağaçlarımız kurur. Hadi yetiştirdik ve malımızı satamıyoruz, devletin buna bir çözümü yok mu? Biz bu durumda ne yapacağız? Yetkililerin bizim sesimizi duymasını istiyoruz.

Miktat Horuz (Limon Üreticisi)

Bize limonun masrafı 4 liraya mal olmaktadır. Geçen sene 2-3 liraya limon sattık. Arayan ve soran yoktur. Bizim tarım için kullandıklarımız almış, başını gidiyor, çiftçi her sene eksi duruma gelmektedir. Devlet buna el atmıyor, bize ve çiftçiye yazık! Yani elektrik, kuyulardan su çekiyoruz, bunların masrafı bizim ürettiğimizin üzerinde yük getirmektedir. Devlet el atsın, çözüm üretsin, daha ne diyebilirim ki?

HÜSEYİN GÜLER